Mitt Romney verder in het nauw door opgedoken video

Is Mitt Romney op weg om de verkiezingen te verliezen? Met nog een kleine twee maanden te gaan, is het te vroeg om dat te kunnen zeggen. Maar zijn campagne verloopt zo slecht dat zich in de mist van het verkiezingsgevecht langzaam iets begint af te tekenen dat de Republikein zorgen moet baren: de nog vage maar dreigende contouren van een nederlaag.

Na tegenvallende peilingen en blunders is het nu een geheime video die hem parten speelt. Daarin laat Romney zich laatdunkend uit over Amerikanen die geen inkomstenbelasting betalen en wel overheidssteun ontvangen. Volgens hem vormen zij bijna de helft van de bevolking en steunen zij allemaal president Obama.

"Er is 47 procent van de bevolking die voor de president zal stemmen, wat er ook gebeurt. (...) Die staan aan zijn kant, zijn afhankelijk van de overheid, geloven dat zij slachtoffer zijn, denken dat de overheid een verantwoordelijkheid heeft voor hen te zorgen, vinden dat zij recht hebben op gezondheidszorg, voedsel, huisvesting, noem maar op. Zij zien het als een verworven recht dat de overheid hun moet verlenen. En zij zullen voor deze president stemmen, hoe dan ook.( ... ) Dit zijn mensen die geen inkomstenbelasting betalen.'

Romney zei verder dat het 'niet zijn taak is om zich te bekommeren om deze mensen'. "Ik zal ze nooit overtuigen dat zij er persoonlijk verantwoordelijk voor zijn om wat van hun leven te maken."

'Vol verachting'

De video is opgenomen op 17 mei tijdens een optreden van Romney op een geldinzamelingsbijeenkomst in Boca Raton, Florida. Het was Mother Jones, een links tijdschrift gespecialiseerd in onderzoeksjournalistiek, dat de beelden maandag naar buiten bracht.

's Avonds laat belegde Romney een geïmproviseerde persconferentie om te reageren. Hij erkende dat zijn opmerkingen 'niet elegant geformuleerd' waren en dat hij uit de losse pols had gesproken. Maar hij zei ook: "Het is een boodschap die ik zal blijven verkondigen."

Jim Messina, de campagnemanager van Obama, reageerde met de verklaring dat het voor Romney moeilijk wordt om als president alle Amerikanen te dienen 'wanneer je vol verachting de helft van de natie afschrijft'.

De video moet als een godsgeschenk zijn ontvangen in het Obama-kamp. Zijn ze sinds de zomer hard bezig Romney af te schilderen als lid van een rijke elite die ver afstaat van de gemiddelde Amerikaan, is daar ineens de kandidaat zelf die met een paar ferme penseelstreken het beeld compleet maakt. Met terugwerkende kracht is het effect van de Republikeinse conventie in Tampa ongedaan gemaakt. Daar werd 'Mitt, de Mens' neergezet, maar nu is het weer gewoon 'Mitt, de Miljonair'.

Hoe dodelijk?

De vraag is nu hoe dodelijk de video is voor Romney. Ironisch genoeg kan hij enige hoop putten uit een vergelijkbare misstap door... Obama. Die klaagde in 2008, ook tijdens een geldinzamelingsbijeenkomst, over plattelandskiezers die mopperden over de werkloosheid. Zij 'klampen zich vast aan hun geweren en godsdienst en moeten niets hebben van mensen die niet zijn zoals zij', zei Obama toen. Dat was evenmin erg vleiend, niettemin won hij de verkiezingen.

Romneys probleem is echter dat de video niet een incident is, maar symptomatisch is voor een kandidaat die structureel overtuigingskracht ontbeert en in de peilingen bijna nooit boven Obama is uitgekomen. Hij focust vooral op de slechte economie. Maar ondertussen weet niemand waar hij echt voor staat.

Aanvankelijk was het idee dat dit kwam omdat hij de conservatieve basis van de Republikeinse partij niet tegen zich in het harnas wilde jagen. Maar na de voorverkiezingen stond de echte Romney niet op. Hij lijkt het gevecht te hebben geoutsourced aan de belabberde economische statistieken. Die moeten hem op hun vleugels naar het Witte Huis dragen, maar zelfs conservatieve commentatoren betwijfelen of het zo zal gaan.