VS bieden Belgische homo's adoptiekans
Er is licht aan het einde van de tunnel voor homo's met een kinderwens. Door een inschrijvingsstop in ons land en de erg beperkte mogelijkheden in het buitenland, is het voor homomannen momenteel zo goed als onmogelijk om een kind te adopteren. Maar de Vlaamse adoptieambtenaar heeft een veelbelovend ijzer in het vuur: adoptie vanuit de VS.
Ons land zit in een vergevorderd stadium van onderzoek of adoptie van Amerikaanse kinderen door Vlaamse holebi's een vast kanaal kan worden. "De wetgeving in de VS is de laatste jaren sterk veranderd", zegt Leen Du Bois van Kind & Gezin. "Adoptie door holebi's is geen taboe meer. De aanpak verschilt wel nog altijd sterk van staat tot staat. De samenwerking die onderzocht wordt met België beperkt zich tot één staat. In feite is ons kanaalonderzoek voor Amerika bijna rond. Maar er is bijkomend advies van de federale overheid nodig om deze adoptiesamenwerking te kunnen opzetten. Dat is een wettelijk voorziene stap."
Het nieuws is hoe dan ook een fameuze opsteker voor de vele Vlaamse (mannelijke) homokoppels met een kinderwens. Want die categorie wensouders valt voorlopig wat uit de boot. Biologisch kunnen ze samen geen kinderen krijgen en draagmoederschap is in België wettelijk niet geregeld. De vraag naar adoptiemogelijkheden voor holebi's is de voorbije jaren sterk gegroeid. Bij binnenlandse adoptie maken ze al 40 procent uit van het totaal aantal wensouders. Vorig jaar zijn zo 11 van de 23 geadopteerde Vlaamse kinderen bij holebiouders terechtgekomen.
Zelfstandige adoptie
Maar voor binnenlandse adoptie kan niemand zich nog aanmelden wegens de lange wachtlijsten; hetzelfde geldt overigens voor hetero's. Volgens een Belgische wet, die op 20 april 2006 werd gestemd, kunnen holebi's ook een kind uit het buitenland adopteren. Maar Zuid-Afrika en Portugal zijn voorlopig de enige herkomstlanden die koppels van hetzelfde geslacht niet expliciet uitsluiten van adoptie. Ons land heeft een overeenkomst met Zuid-Afrika, maar dat kanaal bevindt zich nog in een proeffase. In de praktijk blijft ook zo'n interlandelijke adoptie voor homoparen dus onmogelijk.
Maar er is dus beterschap in zicht, en de gunstige wind waait ons zowaar toe vanuit de VS. "In het zogenaamd conservatieve Amerika staan ze eigenlijk al een pak verder dan bij ons. Allicht om praktische redenen: onder andere door het gebrek aan sociale vangnetten zijn daar veel meer kinderen die een thuis nodig hebben." Dat zegt Lieven Vandendriessche. Samen met zijn Amerikaanse man Jeff Tallyen is Lieven sinds de zomer van 2009 de trotse vader van Maya en Ella, twee meisjes uit Amerika. Dat gebeurde weliswaar via zelfstandige adoptie.
Rechtszaak
"Amerikaanse staatsburgers die buiten de VS leven, mochten - ten tijde van de geboorte van onze kinderen - in de Verenigde Staten toen kinderen adopteren", zegt Vandendriessche. Alleen: die adoptie laten erkennen in België bleek niet eenvoudig. "Er werd geopperd door de Dienst Interlandelijke Adoptie bij Justitie dat mijn man zijn Amerikaans staatsburgerschap had misbruikt om de Belgische wet te omzeilen. We hebben een rechtszaak moeten aanspannen. Gelukkig heeft de rechter geoordeeld dat het duidelijk in het belang van onze kinderen was dat ze bij ons bleven."
Vandendriessche vindt dat het stigmatiseren van adoptie moet ophouden. "Ik hoop dat holebi's zullen kunnen adopteren uit het buitenland. De focus moet verschuiven naar het belang van het kind. Vandaag groeien nog te veel kinderen op in liefdeloze instellingen, zonder mogelijkheid tot hechting. België heeft de kans om op een positieve manier mee te werken aan de noden van kinderen die een thuis nodig hebben.
"Daarvoor moet de wetgeving omtrent adoptie, namelijk het zogenaamde Haagse Verdrag, wel anders geïnterpreteerd worden en niet alleen maar focussen op mogelijke misbruiken. En ik weet niet of de geesten daar wel rijp voor zijn. Bij onze adoptie zes jaar geleden zijn we toch nog op heel wat homofobie vanuit de Belgische bureaucratie gestoten. Het is intussen gebeterd, maar er moeten nog stappen gezet worden. Ik wacht dus in spanning af wat onze federale autoriteit gaat beslissen in verband met adoptie vanuit de VS."