Dan toch geen kaalslag in Antwerpse kunstensector

Kort voor de zomervakantie rommelde het in de Antwerpse kunstensector. Er waren geruchten dat er 900.000 euro zou moeten worden bespaard. Verschillende theaters, ensembles en werkplaatsen kregen ook het bericht dat ze 'op nul werden gezet' en vreesden voor hun voortbestaan.

De geruchten leidden tot interpellaties in het Vlaams Parlement. Toen schepen van Cultuur Philip Heylen (CD&V) om meer tijd vroeg, beloofde dat niet veel goeds.

Het was dan ook een trots man die gisteren de nieuwe subsidiebedragen toelichtte aan de pers. De begroting wordt eerstdaags voorgelegd aan de gemeenteraad maar werd al wel door het schepencollege (N-VA, CD&V en Open Vld) goedgekeurd.

In totaal krijgen de Antwerpse kunstenorganisaties de komende zes jaar 12,9 miljoen euro. Dat is 400.000 euro (of 3 procent) minder dan dit jaar.

Grote slokoppen blijven Het Paleis en het Toneelhuis (elk 2,5 miljoen euro), gevolgd door de Vlaamse Opera (1,48 miljoen) en de Zomer van Antwerpen (1,1 miljoen). Zij horen tot de zogenaamde 'basisinfrastructuur': dat zijn instellingen die nauw verbonden zijn met de stad of die ooit door de stad werden opgericht. De meeste instellingen leveren een paar duizenden euro's in, maar opvallend is dat de Roma in Borgerhout stijgt van 628.000 naar 650.000 euro. "Wij willen in de zaal blijven investeren", zei Heylen expliciet.

'Antwerpse DNA'

Een tweede reeks instellingen, die tot het zogenaamde "Antwerpse DNA behoren", krijgen ook subsidies. Het gaat onder meer om het Echt Antwaarps Theater (van 12.000 naar 15.000 euro), Galerij Mekanik (stripmuren) en het Zuiderpershuis. Die laatste instelling verloor zijn Vlaamse subsidies, maar de stad houdt de werking deels overeind met een subsidie van 75.000 euro. "Daarmee geven we het de tijd en de ruimte om een nieuwe plaats te zoeken in het Antwerpse kunstenlandschap."

Ook in de sociaal-artistieke sector zijn er organisaties die tot de basisinfrastructuur gerekend worden. Opvallend is dat Tutti Fratelli van Reinhilde Decleir stijgt van 7.000 tot 20.000 euro.

Innovatieve formule

Het feit dat verschillende organisaties eerder te horen kregen dat ze 'op nul werden gezet', heeft te maken met een nieuwigheid in het stedelijke kunstenbeleid. Naar analogie met het Vlaamse kunstendecreet komt er een reglement dat subsidies geeft voor instroom en impulsen. Een ander reglement honoreert projecten of langdurige werkingen die kaderen in de stedelijke prioriteit 'Kunst maakt de stad'. "Organisaties die vroeger op naam een subsidie kregen, verliezen niet noodzakelijk hun middelen. Ze kunnen op een soepele manier een dossier indienen om te kunnen genieten van deze middelen. In totaal gaat het om zo'n 500.000 euro", zegt Heylen. "Een onafhankelijke jury geeft advies over de aanvragen. Die moeten half november binnen zijn."

"Ik ben erg blij met dit nieuwe reglement. Vroeger kon een schepen van cultuur eigenlijk weinig doen. Hij kon de organisaties die al geld kregen meer of minder subsidie geven. Maar nieuwkomers kwamen moeilijk aan de bak en een uitstroom was er ook bijna niet. De criteria voor de toekenning van een subsidie waren ook niet transparant. Nu creëren we meer dynamiek in het veld. Belangrijk is ook dat grote spelers, als zij zich inpassen in het beleid, een beroep kunnen doen op deze subsidies."

De schepen dokterde ook een innovatieve formule uit om infrastructuurwerken te financieren. Zo worden er in totaal 455.000 euro aan huur- en intrestsubsidies uitgetrokken voor de Bourla en de Stadsschouwburg. "Dat geld komt boven op het investeringsbudget. Hiermee kunnen ze zelf naar de bank of naar andere partners stappen om extra middelen te gaan lenen."

Tot slot. Waar kwamen voor de zomer de geruchten over een besparing van 900.000 euro vandaan? Heylen: "We besparen nu 410.000 euro op de externe partners. Maar op onze eigen diensten - zoals bibliotheken, musea en cultuurcentra - besparen we ook nog eens 500.000 euro."

Die cijfers zullen bij de volgende gemeenteraad worden toegelicht.