'Belgische sporen zijn onrustwekkend verouderd'
Het Belgische spoor is tot op de draad versleten. Infrabel heeft 680 miljoen euro extra nodig om weer bij te benen. Dat blijkt uit een rapport in opdracht van - jawel - Infrabel.
Vastgevroren wissels, defecte bovenleidingen, megafiles: wie op 12 maart naar school of werk wilde sporen, kwam niet veel verder dan het eigen perron. De sneeuwdag gaat de geschiedenis in als een zwarte dag voor het spoor. "Tegen het extreme weer is niets of niemand opgewassen", verklaarde NMBS-topman Marc Descheemaecker achteraf. Maar klopt dat wel?
Het Belgische spoor is zwaar verouderd, zo blijkt uit een audit door de Federale Polytechnische School van Lausanne (EPFL). De franstalige krant l'Echo kon het rapport inkijken. Volgens de auditeurs hebben de wissels, de sporen en de bovenleidingen de limiet van hun levensduur bereikt. De NMBS heeft een verontrustende achterstand opgelopen. Daarom moet ze een grote inhaalbeweging maken. Kostprijs: meer dan 680 miljoen euro.
Het bedrag geldt voor de periode tussen 2013 en 2025.
De grootste hap, "220 à 250 miljoen euro", gaat naar de vervanging van verroeste en verouderde sporen. Voor de treintoestellen op de hoofdassen is dat "190 à 230 miljoen euro". De bovenleidingen, op hun beurt, kunnen een kapitaalinjectie van 200 miljoen euro gebruiken, wil de NMBS de overstap naar de 21ste eeuw maken.
Infrabel ontkent niet dat het spoornet verouderd is. Integendeel, zelfs. CEO Luc Lallemand gaf onlangs zelf een presentatie in het federaal parlement waaruit bleek dat de levenscyclus van heel wat spoormateriaal bijna ten einde is. "Grofweg gezegd: een spoor gaat dertig jaar mee, de leidraad van een bovenleiding twintig jaar, en de omhulzing daarrond zestig jaar", aldus woordvoerder Frédéric Petit.
Maar is het oude materiaal ook de oorzaak van de vele vertragingen op het spoor? Het antwoord is neen. Ter illustratie: eind 2004 werd 31 procent van de vertragingen nog veroorzaakt door defecte infrastructuur. Eind vorig jaar was dat nog maar 16 procent. Bovendien lijkt een doemscenario uitgesloten. De federale regering legt de komende twaalf jaar 25 miljard euro opzij voor het spoor. Zelf investeerde Infrabel vorig jaar 1,2 miljard euro in spoorinfrastructuur, dubbel zo veel als het vereiste bedrag waarnaar de audit verwijst.
Toeval of niet: de audit, die dateert uit 2011, werd besteld en betaald door Infrabel. Bovendien lekt hij uit op het moment dat de NMBS de gewesten vraagt om mee te investeren in spoorinsfrastructuur. Tegen juni moeten Vlaanderen, Brussel en Wallonië laten weten of en hoeveel geld ze willen bijdragen aan bepaalde spoorprojecten. Critici zeggen daarom dat Infrabel bewust onrust probeert te zaaien om meer geld los te weken bij de gewesten. Zelf ontkent de infrastructuurbeheerder dat in alle toonaarden.