'Suske en Wiske'-originelen geveild voor recordprijzen

Zondag, 14.15 uur. Zo'n 250 potentiële kopers en geïnteresseerden wachten in spanning op het officiële startschot van de veiling. Zowat alle zitjes zijn ingenomen. "Als we een kunst- en antiekveiling organiseren daagt er nooit zoveel volk op", merkt bestuurder Peter Bernaerts op. Ergens op een van de achterste rijen zitten Leen en Christiane Vandersteen en hun echtgenoten. Ze zijn nerveus. Idem voor Bernaerts-stripkenner Peter Van Hooydonck. "Maanden zijn we hiermee bezig geweest," zegt hij.

Met de erven Vandersteen kwam Van Hooydonck overeen alle 55 platen van De kaartendans uit 1962 te veilen, met prijzen die geschat worden tussen 1.250 en 3.000 euro. Van Hooydonck: "Het is een van mijn lievelingsverhalen. Toen we beslisten een nieuwe Vandersteenveiling te organiseren, haalde dat album meteen de shortlist. Gelukkig wilde de familie het ook afstaan."

Volgens Van Hooydonck, die ooit nog veroordeeld werd voor het ontvreemden van Vandersteen-originelen maar nu zegt dat de wonden tussen hem en de familie geheeld zijn, is De kaartendans in alle opzichten een superieur album. "Andere verhalen uit diezelfde periode waren vaak wat oubollig. In dit scenario vind je geen dieptepunten, de personages krijgen evenveel ruimte, de spanningsboog blijft groot." Qua commerciële waarde, zo zeggen zowel Van Hooydonck als Bernaerts, is het niet onbelangrijk dat er veel actiescènes zijn en dat alle personages vaak op de platen voorkomen. Origineel werk zonder hoofdpersonages doet het immers beduidend minder qua verkoop. Nog een constante op een stripveiling: voor de allereerste en allerlaatste pagina wordt over het algemeen het meest geboden.

Dat wordt meteen al duidelijk: de openingspagina wordt in luttele seconden afgeklopt op 2.300 euro. Wat volgt zijn plaatprijzen tussen 1.500 en 1.900 euro. Net voor en vooral na de pauze gebeurt er echter iets vreemds. De prijs van de originelen gaat plots de hoogte in om nooit meer onder de 3.000 euro te stranden. Terwijl iedereen had verwacht dat de openingspagina uit De kaartendans met het hoogste bod zou gaan lopen, piekt pagina 35 plots naar 3.400 euro. "Dat fenomeen kennen we", fluistert Bernaerts. "We zien vaker dat mensen, vooral net na de pauze, zenuwachtiger worden en hoger durven beginnen te bieden."

Fiere Willy

85.000 euro. Dat is het totaalbedrag dat wordt afgeklopt bij het vijftigste lot, net voor de pauze. Het zogenaamde masterpiece, oftewel lot nummer 56, is dan nog een vijftiental minuten verwijderd van een nieuwe eigenaar. Lot nummer 56 is een ingekleurde tekening van 28 op 21 cm waarop Vandersteen omstreeks 1944 een nieuwe albumcover voor ogen had. "Historisch van zeer groot belang", zegtVan Hooydonck. De reden: de mythe dat Vandersteens uitgever de naam van Suske eigenhandig zou veranderd hebben in Rikki, zoals de tekenaar zelf beweerde in tal van interviews, wordt hierdoor ontkracht. In de linkerbovenhoek pende hij de namen 'Koen en Wiske' en 'Koen en Smoutje' , alsof de namen van zijn hoofdpersonages nog niet vast lagen. Boven de titel van de albumcover met de naam Rikki Speurder, staat 'de avonturen van Rikki en Pukki'.

Er klinkt geroezemoes in de zaal wanneer die tekening, door Van Hooydonck geschat tussen 20.00 en 25.000 euro, in geen tijd 33.000 euro opbrengt. En het gemurmel neemt nog toe wanneer blijkt dat Van Hooydonck zelf de koper van dat kleinood blijkt. Veilingmeester Mon Bernaerts krijgt de lachers op zijn hand wanneer hij terloops opmerkt: "Ik denk dat Willy fier zou zijn."

Opvallend is ook hoe de prijzen van eerste drukken van Het eiland Amoras, Rikkie en Wiske alsook De familie Snoek de pan uit swingen en zelfs records verpulveren met met respectievelijk 6.000, 8.500 en 3.600 euro. "Die laatste twee zijn mijns inziens nieuwe records", fluistert Peter Bernaerts meteen.

Terwijl alle geschatte prijzen voor de loten, inclusief enkele lelijke beeldjes, ruimschoots worden gehaald, blijkt de interesse voor ander werk van Vandersteen beduidend minder. Originele covers van onder meer Bessy, De rode ridder of Biggles blijven soms ver onder de vraagprijs. Een Robert en Betrand-cover uit 1990 brengt amper 800 euro op, voor een Rode ridder-cover uit 1967 en een uit 1969 wordt 1.200 euro neergeteld. De reden, zo blijkt achteraf: die covers waren getekend door Vandersteens assistenten.

Twee uur na de start noteert Peter Bernaerts een totaalbedrag van 230.000 euro, wat aangevuld met commissie neerkomt op 285.000 euro. De pers vliegt op Van Hooydonck af. Niet alleen omdat de veiling bijna dubbel zoveel opbracht, maar vooral ook omdat hij zelf eigenaar is geworden van heel wat Vandersteenwerk én op het eind van de rit zo'n 40.000 euro commissie moet betalen.

Ongezien

Beo Hanssen, eigenaar van de Antwerpse stripwinkel Beo, is formeel: "Ongezien. Suske en Wiske-originelen zijn vanaf nu veel meer waard." Of beleggen in strips, een fenomeen dat wereldwijd opgang kent, nu inderdaad een goede investering is, wil Peter Bernaerts niet gezegd hebben, "Ik zie een groot verschil met de eerste Vandersteenveiling, uit 1995", begint hij. "We zien duidelijk dat de markt gevolgd is. De gewone verzamelaar biedt mee en bekende veilinghuizen organiseren steeds vaker stripveilingen. Maar of het een verstandige investering is? Dat zal de toekomst uitwijzen. In de eerste plaats is het een kwestie van iets moois te vinden, zeg ik altijd. Dat geldt voor elk van de 15.000 kunstwerken die we jaarlijks veilen. Maar het blijft vreemd. Soms worden hier zestiende-eeuwse Plantijndrukken geveild voor nog geen kwart van wat de Suske en Wiske-albums opbrengen."