Tabaksreus hoopt dat u stopt met roken
Philip Morris, producent van onder meer de Marlboro-sigaretten, wil rokers aanzetten om te stoppen met roken, en om over te schakelen naar (hun) 'gezondere' alternatieven. Nu de tabaksmarkt krimpt, valt er met het stoppen met roken toch weer geld te verdienen.
"Onze nieuwjaarsresolutie is om te stoppen met roken", staat in een paginagrote advertentie in Britse kranten te lezen. Getekend: Philip Morris, de wereldwijde tabaksgigant. Hoe de tabaksproducent van zijn verslaving denkt af te komen, wordt eronder uitgelegd: hij stapt over op alternatieve producten, zoals de elektronische sigaret.
Philip Morris is daarmee niet aan zijn proefstuk toe. Eerder loofde het bedrijf in het VK al een beloning van 56 euro uit voor al wie een roker kon overhalen om te stoppen.
Maar ook al ogen deze initiatieven bijzonder filantropisch, eigenlijk draait het erom dat de fabrikant met middeltjes om te stoppen toch nog geld wil verdienen aan de tabaksmarkt, die in westerse landen aan het uitdoven is. In Groot-Brittannië rookt bijvoorbeeld nog slechts 15 procent van de volwassenen, een percentage dat jaarlijks afneemt.
Strategie
De reclame kadert dan ook in een strategie die niet enkel in het VK, maar wereldwijd wordt toegepast. Philip Morris wil van het besmeurde imago van een tabaksbedrijf af, en profileert zich nu als een bedrijf dat roken de wereld uit wil helpen. Als je de website van het bedrijf bezoekt, is er nergens een foto van een sigaret te bespeuren. Wel zie je wetenschappers in witte labojassen.
"Sinds 2008 hebben we al ongeveer 2,5 miljard euro geïnvesteerd in onderzoek", vertelt CEO André Calantzopoulos, in een interview over de 'rookvrije toekomst' van het bedrijf. "En met meer dan 400 wetenschappers en experts uit verschillende disciplines zijn we nu producten aan het creëren die minder schadelijk zijn."
Het belangrijkste van deze nieuwe producten is de iQOS, een acroniem voorI quit ordinary smoking. In tegenstelling tot andere elektronische sigaretten, zoals de bekende Vype van tabaksproducent British American Tobacco (BAT), wordt de nicotine in deze e-sigaret niet opgelost in een vloeistof (of verbrand zoals bij een gewone sigaret), maar wel opgewarmd.
"Vermits bij een klassieke sigaret naast nicotine ook verschillende kankerverwekkende stoffen gevormd worden door verbranding, is de iQOS in vergelijking gezonder", zegt toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven). Al wil dat volgens de toxicoloog niet zeggen dat hij daardoor 'gezond' is.
Nog steeds verslavend
Hoewel de wereldwijde sigarettenverkoop van 2005 tot 2016 met slechts 1,9 procent daalde, richt Philip Morris zich volgens het persbureau Reuters op 30 landen, waaronder Japan en Israël, waar de verkoop van traditionele sigaretten dramatisch gedaald is (gemiddeld 30 procent).
De iQOS is momenteel nog niet beschikbaar in België. Maar organisaties als Kom op tegen Kanker hebben alvast een open brief gepubliceerd aan minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) om dat te voorkomen.
Zij verwijzen naar een studie die zegt dat de uitstoot van sommige kankerverwekkende stoffen toch overeen zou komen met tabaksrook. Bovendien is een iQOS-sigaret er duidelijk op gericht om de verslaving van rokers in stand te houden, omdat je anders dan bij de andere e-sigaretten de dosis nicotine niet kunt verlagen. En - pikant detail - die dosis verslavende nicotine is in de iQOS zelfs vrij hoog.
"Hoewel er natuurlijk nog onderzoek nodig is naar de langetermijneffecten van de iQOS op de gezondheid, tonen recente studies nog aan dat het roken van de iQOS evenveel negatieve effecten heeft op de bloeddruk, de cholesterolwaarden en de longfuncties als klassieke sigaretten", zegt Kurt Annendijck, beleidsmedewerker bij Kom op tegen Kanker. En ook volgens Tytgat zou er wel meer kankerverwekkend acenaftyleen - dat je ook in roet aantreft - zitten in een iQOS dan in een normale sigaret.
Wat dat wetenschappelijk onderzoek nog betreft: het meeste daarvan is momenteel door Philip Morris zelf gedaan. Het tabaksbedrijf wil daarmee niet enkel consumenten overtuigen, maar vooral instanties als het Amerikaanse Voedsel- en Geneesmiddelenagentschap (FDA). Als dat binnenkort zijn goedkeuring geeft, dan mag Philip Morris in de VS het 'minder schadelijk'-label kleven op de iQOS, wat de verkoop een enorme boost kan geven.
De Amerikaanse beurswebsite The Motley Fool schrijft dat Philip Morris eind 2016 al 15 miljard iQOS-sigaretten kon produceren, en verwacht wordt dat het er voor 2017 60 miljard zullen worden. Wat 2018 wordt, hangt dus van het FDA af, en ook van goede voornemens van rokers over de hele wereld.