Griekenland slikt zware hervormingen
Griekenland gaat akkoord met zware hervormingen van zijn belasting- en pensioenstelsel. In ruil daarvoor mag het van zijn geldschieters (de andere eurolanden en het IMF) eventuele meevallers gebruiken voor investeringen in de economie en verbeteringen van de sociale zekerheid.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zei maandagavond in Brussel "erg gelukkig" te zijn over deze principeafspraak met de Griekse minister van Financiën Tsakalotos. Volgens Dijsselbloem is Griekenland gebaat bij rust en stabiliteit nu zich daar een pril economisch herstel aftekent. "We schuiven van bezuinigen naar hervormen. Nog steeds is er een hoop werk aan de winkel."
Europees commissaris Moscovici (Economische Zaken) verklaarde dat Griekenland vanaf 2019 "netto geen euro" meer hoeft te bezuinigen. "Er is licht aan het eind van de bezuinigingstunnel voor de Griekse burgers." Dijsselbloem zei "als financiënminister nooit te kunnen beloven" dat bezuinigingen tot het verleden behoren. Maar ook volgens hem is er sprake van een "trendbreuk" voor Griekenland.
Intensief vergaderen
Een nieuwe patstelling maandag tussen Griekenland en de rest van de eurozone had tot onrust op de financiële markten en wantrouwen bij investeerders kunnen leiden. Voorafgaand aan de eurogroepvergadering vond dan ook intensief overleg plaats tussen de hoofdrolspelers (Dijsselbloem, Tsakalotos, het IMF, de Europese Commissie, de ECB, het Europees noodfonds), inclusief een geheime vergadering anderhalve week geleden.
Het resultaat was dat Tsakalotos nu hervormingen accepteert in het belastingstelsel en bij de pensioenfondsen. Meer Grieken moeten belasting gaan betalen (momenteel is de helft van hen vrijgesteld) en er komen ingrepen in de pensioenen om de uitzonderlijk zwakke financiële basis van de pensioenfondsen te verbeteren. Voorts zegt Griekenland toe om zijn arbeidsmarkt open te gooien. Het zal collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's) afsluiten volgens "de beste voorbeelden in de Europese Unie", aldus Dijsselbloem.
De omvang van het hervormingspakket moet volgens betrokkenen circa 3,6 miljard euro bedragen, 2 procent van het Griekse bruto binnenlands product (bbp). Dat komt overeen met de eis van het IMF waar Athene eerst tegen in opstand kwam. Het precieze pakket zal de komende weken worden bepaald, de onderhandelaars van de geldschieters vertrekken op korte termijn naar Athene.
In ruil hiervoor krijgt Griekenland - als er definitief een akkoord ligt - de volgende tranche van de in 2015 verstrekte noodlening van 86 miljard euro. Athene heeft dat geld deze zomer nodig voor de afbetaling van zijn schulden. Verder kan Tsakalotos als 'overwinning' claimen dat de opbrengst van de hervormingen ingezet mag worden voor investeringen en maatregelen om de allerarmsten in Griekenland te helpen.
Schuldverlichting mogelijk
Belangrijk ook voor de Griekse minister is de belofte dat bij een definitief akkoord de eurolanden willen onderzoeken of de eerder geëiste begrotingsdiscipline versoepeld kan worden. Vooral Berlijn verzet zich hiertegen, maar de Duitse minister Schäuble zweeg maandagavond. Ook zegde Dijsselbloem toe dat zodra Griekenland zijn afspraken nakomt, een verdere schuldverlichting mogelijk is. Volgens het IMF ruïneren de Europese begrotingseisen de Griekse economie.
"Waar een wil is, is een weg en we hebben vandaag gezien dat de wil er is", zei Moscovici na afloop van de eurogroepvergadering. "Er is sprake van een nieuw elan en dat is uitstekend nieuws."