Griekse neofascisten hebben de wind in de zeilen

Volgens peilingen zou zij met tientallen volksvertegenwoordigers het parlement binnen trekken mochten er nu nationale verkiezingen zijn en hun leider, Holocaust-ontkenner Nikolaos Michaloliakos, is een van de populairste politici van het land.

De val van de huidige coalitie hangt voortdurend in de lucht. Gouden Dageraad is daarom met een bijna permanente verkiezingscampagne bezig. Ze is aanwezig in het straatbeeld van Athene en zou bij verkiezingen nu 12 procent (tegenover 6 procent bij de laatste verkiezingen) halen. Daarmee zou ze de derde grootste politieke formatie worden, dubbel zo groot als de socialisten van PASOK.

Chrisi Aighi weet dat de aanhoudende crisis veel Grieken in de armen van extreem rechts drijft en hen vatbaar maakt voor racistische en xenofobe uitlatingen. Daarom doet ze in de straten van de hoofdstad aan 'aanwezigheidspolitiek', zoals ze dat cynisch noemt. Dat komt erop neer dat niet-blanke vreemdelingen regelmatig worden lastiggevallen en in elkaar geslagen, dat 'neger' een scheldwoord is dat ook voor niet-Afrikanen wordt gebruikt en dat in hun fraseologie Griekenland straks weer 'voor de Grieken' zal zijn omdat "dan een gouden dageraad aanbreekt".

Ze winnen aan sympathie door georganiseerde voedselbedelingen in probleemwijken, door ouderen te begeleiden als ze naar de winkel gaan opdat ze niet "door negers overvallen" zouden worden en door te helpen bij het blussen van bosbranden waarin de overheid weer eens tekortschoot.

Razzia's

Wie een voedselpakket van de neonazi's wil krijgen, moet met zijn identiteitskaart bewijzen dat hij een echte Griek is. Anderen krijgen niets, hoogstens een pak slaag. De voedselpakketten worden voor een deel geschonken door bevriende handelaars en voor een andere deel gefinancierd door de Dageraad-parlementariërs die er een deel van hun wedde voor afstaan. Wie eten van Dageraad krijgt, ontvangt er automatisch een gratis partijlidkaart bij. Er worden razzia's gehouden in wijken waar veel vreemdelingen wonen, hun kraampjes en winkels worden kapot geslagen of in brand gestoken. In 'emigrantenstraten' worden door Gouden Dageraad willekeurige uitgaansverboden opgelegd, terwijl de politie de andere kant opkijkt.

Onlangs is een incident uitgebreid in de media beland. In de Michail-Voda-Straat in de armere wijk Agios Panteleimonas werd een kapperszaak op een middag volgens de eigenaar overvallen door 'een neger' die zijn kas wilde pikken. Hij is dat aan de politie gaan vertellen, maar het is niet helemaal duidelijk of zijn verhaal ook klopt.

Wel duidelijk is dat kort nadien zo'n tweehonderd zwarthemden van Dageraad in de vlakbij gelegen Acharnonstraat twee winkels van vreemdelingen in brand staken en toevallig passerende 'negers' tot bloedens toe sloegen. Grieken die tussenbeide kwamen, deelden in de klappen.

Donkerhuidige buitenlanders durven steeds minder alleen op straat te lopen, zeker 's avonds en dat terwijl het hier om 17 uur donker is. In de media wordt gespeculeerd dat politieagenten de knokploeg hebben ingelicht en in elk geval was er op dat moment geen agent in de buurt te bespeuren. Dat politielui zelfs lid zouden zijn is een verhaal dat verteld wordt, maar dat uiteraard niet te controleren is.

In de Atheense voorstad Khalandri heeft een oudercomité kunnen beletten dat kinderen uit een Roma-kamp in de plaatselijke lagere school zouden worden opgenomen. De uitslag was 234 tegen 4. Staatssecretaris voor Onderwijs Theodoros Papatheodorou heeft hoegenaamd niets kunnen (willen?) doen. 'Dageraad' heeft ouders en schooldirectie meteen felicitaties gestuurd.

Hitlergroet

De Grieks-orthodoxe kerk, de machtigste privéorganisatie en de grootste grootgrondbezitter van het land, steunt de partij, zij het niet openlijk. De kerk herinnert er de regering voortdurend aan dat orthodoxe religie absoluut een verplicht vak in elke schoolklas moet blijven, ook voor kinderen die een andere godsdienst zouden hebben. Dat is een van de politieke programmapunten van 'Dageraad'. De partij is in 1993 gesticht door Nikolaos Michaloliakos (55), die in de media ook wel Führer wordt genoemd, waar het feit niet vreemd zal aan zijn dat hij de Holocaust en Auschwitz ontkent. Hij zit in de gemeenteraad van Agios Panteleimonas, waar hij weleens de Hitlergroet brengt en geweld tegen de 'goddeloze indringers' verdedigt.

Hij is in Griekenland wereldberoemd, maar hem is intussen wat de loef afgestoken door de veel jongere Ilias Kasidiaris (32), volksvertegenwoordiger, woordvoerder en chef van de Dageraad-knokploegen. Die voormalige paracommando uit Piraeus organiseert de overvallen op vreemdelingen en is sinds zijn 'heldendaad' in juni een icoon voor neonazistische Grieken.

Zijn optreden tijdens een rechtstreeks tv-debat leverde hem op Facebook in minder dan een uur tijd duizenden 'like'-reacties op. Voor de lopende camera's goot hij toen eerst een glas water in het gezicht van Rena Dourou, vrouwelijk parlementslid van de linkse partij Syriza, en sloeg kort nadien Lana Kanelli, volksvertegenwoordigster van de Griekse communisten, een paar keer in het gezicht.

Terwijl zijn kornuiten een markt bij het centrale Omonia-plein 'opkuisen', zegt hij rustig: "We moeten terug naar de oude tijd van de jaren zestig en zeventig toen de Griekse waarden nog hoog in het vaandel werden gedragen." Hij spreekt het niet uit, maar het gaat om de periode waarin de fascistische militaire junta van kolonel Georgis Papadopoulos Griekenland in een ijzeren greep hield.