Videospeler inladen...

Het is 5 voor 12 voor de NMBS: de politiek blijft het oneens over het te volgen spoor naar beterschap

Hoe maken we van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) een performant spoorbedrijf? De verschillende politieke partijen raken het maar niet eens over het ideale recept. Dat bleek tijdens een debat in "Iedereen kiest" tussen Vlaams minister voor Mobiliteit Ben Weyts (N-VA), zijn Brusselse collega Pascal Smet (SP.A), Vincent Van Quickenborne (Open VLD) en Lode Ceyssens (CD&V).  

Dat het niet goed gaat met het spoor werd afgelopen week nog eens pijnlijk duidelijk toen een seinhuisbrand een groot deel van het spoorverkeer van en naar Brussel verlamde. Ook op andere dagen loopt het niet altijd gesmeerd. Afgeschafte treinen, treinen met vertraging, gemiste aansluitingen: het behoort tot het dagelijkse leed van pendelaars en treinreizigers.

Wij moeten een duidelijke beheersovereenkomst hebben met scherpe doelstellingen over stiptheid, communicatie en kwaliteit

Vlaams Parlementslid Lode Ceyssens (CD&V)

"In 2023 komt er een liberalisering. Die is beslist", zegt Lode Ceyssens (CD&V). "Men moet bij de NMBS eens gaan beseffen dat het 5 voor 12 is." Wat moet er dan gebeuren? Wij hebben nood aan een beheersovereenkomst aan het begin van de legislatuur. De laatste minister die nog een beheersovereenkomst heeft gemaakt, was Inge Vervotte. Wij moeten een duidelijke beheersovereenkomst hebben met scherpe doelstellingen over stiptheid, communicatie en kwaliteit."

Kan zoiets wel in een overheidsbedrijf met statutaire ambtenaren? "Het statuut is niet het hoofdprobleem", vindt Pascal Smet (SP.A). "Mensen die niet goed functioneren moet je ontslaan. Dat kán." Opmerkelijk: voor CD&V is het ambtenarenstatuut niet in steen gebeiteld. "Als we van de NMBS een modern bedrijf willen maken, moeten we daarover willen spreken", zegt Lode Ceyssens (CD&V).

De intrede van private maatschappijen, private aandeelhouders, zodat je een boost krijgt en efficiënter gaat werken

Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA)

Open VLD en N-VA zien meer heil in de inbreng van een privépartner. Vincent Van Quickenborne (Open VLD) noemt Bpost en Proximus als voorbeelden. "Omdat er toen een privéaandeelhouder is toegetreden. Die heeft los van alle politieke bemoeienissen gezegd: laten we dat bedrijf efficiënt maken." N-VA zit op dezelfde lijn. "De efficiëntie is de sleutel tot alles", zegt Ben Weyts (N-VA). "Ik denk dat we verder moeten gaan en gewoon zeggen dat we er met Proximus in geslaagd zijn die tanker te keren. Dus: de intrede van private maatschappijen, private aandeelhouders zodat je een boost krijgt en efficiënter gaat werken.

"Ik heb soms het idee dat men die NMBS bijna opzettelijk laat verrotten om te kunnen zeggen dat liberaliseren de oplossing is", denkt Pascal Smet (SP.A) luidop. 

Europa zegt dat u als overheid een unieke operator mag aanduiden, op voorwaarde dat die performant is. Máák hem dan performant

Brussels minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A)

Smet houdt niet van privatiseren. "Dit lijkt wel het Engeland van 20 jaar geleden. Men heeft die argumenten 20 jaar geleden ook gebruikt in Engeland. Het enige land in de wereld waar ik al in de file gestaan heb met de trein is Engeland."

Voor Pascal Smet is liberalisering niet zaligmakend. Hij betwist dat de EU de liberalisering van het reizigersverkeer oplegt. "Europa zegt dat u als overheid een unieke operator mag aanduiden, op voorwaarde dat die performant is. Máák hem dan performant."

Dat mag van mij een overheidsbedrijf blijven, maar ik wil er een private partner bij om die efficiëntie erin te krijgen, en dán kunnen wij die unieke positie van de NMBS behouden

Vincent Van Quickenborne (Open VLD)

"Ik wil geen privatisering. Dat mag van mij een overheidsbedrijf blijven, maar ik wil er een private partner bij om die efficiëntie erin te krijgen, en dán kunnen wij die unieke positie van de NMBS behouden", houdt Van Quickenborne vol.

CD&V gelooft nog in de NMBS. "Ik heb niemand horen zeggen dat hij een publieke of private trein wil hebben. Het gaat over stipte treinen die kwaliteit bieden. Wij willen de NMBS nog die kans geven om dat de volgende 4 jaar te doen", zegt Lode Ceyssens. 

Bekijk hieronder de volledige uitzending van "Iedereen kiest":

Deze video is niet meer beschikbaar. We beschikken momenteel niet over de rechten om deze video aan te bieden.

Meest gelezen