354 van een duizendtal banken wereldwijd lopen het risico te verdwijnen bij een volgende economische crisis. Dat blijkt uit een recente studie van het adviesbureau McKinsey, die door de Franse zakenkrant Les Echos kon worden ingekeken.
Vooral West-Europese en Aziatische banken hebben het moeilijk. Die halen gemiddeld nog een marge van 1,6% (ROTE of Return on tangible equity). Banken hebben het steeds moeilijker om waarde te creëren. De redenen daarvoor zijn niet ver te zoeken: de groei van de wereldeconomie vertraagt. Een crisis zou voor vele banken fataal kunnen zijn. Enkel de Amerikaanse banken lijken tegen onweer bestand; die zitten dan ook op bergen cash.
In de eurozone is het vooral het rentebeleid van de ECB die banken in de problemen brengt. Volgens Frédéric Oudéa, de algemeen-directeur van de Société Générale, is er nu een verschil van bijna 10% in rentabiliteit tussen banken in Frankrijk en Rusland. Agentschappen van dezelfde bankengroep hebben een rentabiliteit van gemiddeld 6% in Rusland en -3% bij onze zuiderburen. Dat alles omdat Frankrijk moet betalen wanneer het overnacht geld bij de ECB parkeert. Een aantal banken begint negatieve rente nu ook door te rekenen aan zijn rijke klanten.
In de studie worden de twee grootste Duitse banken met naam genoemd. Zowel de Deutsche Bank als de Commerzbank gaan door een moeilijke periode. Fusieplannen die beide tijdelijk koesterden werden door investeerders dan ook met argwaan bekeken en zijn ondertussen van de baan. In het zuiden van Europa zijn het de Italiaanse banken die proberen hun dubieuze leningen af te schudden.
Aantal herstructureringen neemt noodgedwongen toe
Het aantal herstructureringen neemt dan ook noodgedwongen toe. 14.000 werkplekken verdwijnen bij HSBC; 18.000 bij de Deutsche Bank. Eind september hadden Europese banken al niet minder dan 44.000 jobs geschrapt. Ook grootbanken die in ons land actief zijn ontsnappen niet aan de realiteit: KBC kondigde begin september een grote herstructurering aan, waarbij tussen 2019 en 2022 ruim 1.400 jobs worden geschrapt. Ook worden de contracten van 400 externe contractuelen stopgezet. Eerdere saneringsoperaties bij concurrenten ING en BNP Paribas maakten al komaf met 3.000 jobs.
Berekeningen van Les Echos leren dat de Europese Unie tussen 2008 en 2018 ruim 600.000 bankjobs heeft geschrapt.
Sectorkenners benadrukken dat het traditionele bankagentschap van weleer geen lang leven meer beschoren is. Consumenten hebben al lang hun gedrag aangepast en ook de technologie legt voortdurend veranderingen op. Meer herstructureringen worden dus onvermijdelijk. Ook zogenoemde neobanken als N26 en Revolut doen traditionele bankgroepen pijn. Die zitten op bergen durfkapitaal en nemen het niet al te nauw met winstgevendheid. Klanten werven tegen elke prijs is daar de boodschap.
