Kwetsende spreekkoren? Dan mogen voetbalfans pas na een cursus terug naar de tribune

Het is de Pro League, de vereniging van profclubs in het voetbal, menens. Die legt woensdag een actieplan op tafel om kwetsende spreekkoren aan te pakken, schrijft Het Nieuwsblad. De grote krijtlijnen: supporters die wangedrag vertonen krijgen een stadionverbod van twee jaar. Willen ze terug naar het stadion, dan moeten ze eerst een cursus volgen.

“Die zal bestaan uit twee delen”, legt Stijn Van Bever, communicatiemanager bij de Pro League, uit. “Een algemeen deel over wat wel of niet mag in een stadion. We moeten niet naïef zijn: supporters die homofobe, racistische of discriminerende dingen roepen, weten ook wel dat het niet oké is wat ze doen. Maar het kan nooit kwaad om dat nog eens duidelijk te zeggen.”

Het is vooral deel twee van de cursus waar veel heil van wordt verwacht. Daar wil de Pro League op basis van gesprekken of filmpjes van getroffen medesupporters, liefst van de eigen club, supporters een spiegel voorhouden. Van Bever: “Zo’n wangedrag werd in het verleden al te vaak vergoelijkt: het gebeurt binnen het stadion en hoort ergens bij het voetbal, hoorde je dan. Maar we hebben ook homoseksuele of gekleurde supporters of ballenjongens. Voor hen is de fun voorbij na zulke uitspraken.”

De cursus zal twee namiddagen duren. De Pro League verzamelde al getuigenissen van supporters van verschillende clubs die uitleggen wat het voor hen betekent. Ze liet zich ook omringen door experts bij het uitwerken van die cursus. Er zijn al gesprekken geweest met de Kazerne Dossin, het Joods Museum in Brussel en enkele holebiorganisaties.

Anne Frank Stichting

De mosterd voor de cursus werd gehaald bij het Nederlandse Feyenoord. Die club heeft al geruime tijd af te rekenen met antisemitische spreekkoren telkens wanneer de club tegen grote rivaal Ajax speelt. Ajax-supporters hebben zich de geuzennaam ‘Joden’ toege-eigend. In 2016 startte Feyenoord een project samen met de Anne Frank Stichting, het Fancoach-project. De gedachte erachter: supporters confronteren met wat ze roepen.

“Ze ontmoeten Joodse Rotterdammers, Feyenoord-supporters met een Joodse achtergrond die niet meer naar het stadion gaan”, zegt Willem Wagenaar van de Anne Frank Stichting. “Zo zien ze dat ze met hun antisemitische spreekkoren vooral mensen uit hun eigen stad beledigen.” Na enkele jaren werd het Fancoach-project geëvalueerd. Daaruit bleek dat het programma een serieuze invloed had op het gedrag van de deelnemers en eveneens op het gedrag van hun vrienden.

Ook in eigen land zijn er al voorbeelden. KV Kortrijk legde enkele jaren geleden een supporter die racistisch uit de hoek was gekomen geen stadionverbod op, maar stuurde hem naar een asielcentrum om er vrijwilligerswerk te doen. Nadien liet de supporter in kwestie weten aan onderzoekers van de Hogeschool West-Vlaanderen dat zijn kijk op mensen met een andere huidskleur veranderd was.

Confrontatie kan dus effect hebben. Alleen staat of valt alles met de identificatie van de dader. En dat blijft een moeilijk punt, weet ook Stijn Van Bever. “De afgelopen maanden hebben we al ons veiligheidspersoneel opgeleid. Horen ze mensen foute dingen roepen, dan is het de bedoeling dat ze hen er eerst attent op maken dat zoiets niet getolereerd wordt. Blijft het wangedrag aanhouden, dan kan het personeel er de verantwoordelijke of de politie bijroepen.”

In elke profclub komt ook een meldpunt waar mensen wangedrag kunnen signaleren. Maar het meeste heil wordt verwacht van de camerasystemen, die steeds verfijnder werken. De KV Mechelen-supporter die tien dagen geleden tot driemaal toe ‘vuile neger’ had geroepen naar Charleroi-speler Marco Ilaimaharitra, werd ook door het camerasysteem geïdentificeerd. De man kreeg van zijn club alvast een stadionverbod.