Nieuwe interim-president, nieuwe verkiezingen, maar ook opnieuw protest: wat is er aan de hand in Bolivia?
In Bolivia hebben de nieuwe interim-president Jeanine Áñez en de partij van de afgetreden president Evo Morales afgesproken om nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Er is nog geen datum afgesproken. Hoewel er nu sprake is van een interim-regering, waren er de afgelopen dagen opnieuw felle protesten in het land. Deze keer zijn het de aanhangers van Morales, duizenden inheemse Bolivianen, die op straat komen. Ze betuigen hun steun aan de ex-president en protesteren tegen de interim-regering. Wat gebeurt er in Bolivia en waar gaat dit allemaal naartoe? NRC-correspondente Nina Jurna geeft tekst en uitleg bij de instabiele situatie.
Het gaat snel in Bolivia. Na wekenlang hevig protest werd de linkse president Evo Morales deze zondag door het leger gedwongen om ontslag te nemen. Morales ontvluchtte daarop het land en hij kreeg asiel in Mexico. De volgende dag riep de rechtse oppositieleidster Jeanine Áñez zich uit tot interim-president van Bolivia.
Dat is een omstreden machtswissel omdat Áñez daarbij niet de steun kreeg van het parlement, waar de partij van Morales nog steeds de meerderheid in handen heeft. Het was echter het hooggerechtshof van Bolivia dat haar aanstelling aanvaardde. Ook landen als Brazilië en de Verenigde Staten waren er als de kippen bij om de nieuwe interim-regering te erkennen.
(Lees verder onder de foto)
Áñez moet volgens de grondwet binnen 90 dagen nieuwe verkiezingen organiseren. Nu heeft de interim-president ook met Movimiento al Socialismo (MAS), de partij van Evo Morales, afgesproken om de nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Een datum werd nog niet aangekondigd.
Voor zijn aanhangers is Morales verjaagd. Er is een coup gepleegd tegen hem en vervolgens heeft een interim-president zichzelf benoemd
En toch blijven de protesten aanhouden in het Zuid-Amerikaanse land. Duizenden inheemse aanhangers van Morales kwamen de afgelopen dagen op straat met zowel Boliviaanse als inheemse vlaggen in grootsteden zoals La Paz en El Alto. Nina Jurna, correspondente voor NRC, geeft vanuit Bolivia meer uitleg over wat er allemaal gaande is.
"Terugkeer van de oude Spaanse elite"
Volgens Nina Jurna heerst er onder de aanhangers van Morales een gevoel van onrechtvaardigheid. "Voor zijn aanhangers is Morales verjaagd. Er is een coup gepleegd tegen hem en vervolgens heeft een interim-president zichzelf benoemd", aldus Jurna. Die aanhang blijft ook fanatiek op straat komen, omdat Morales hen blijft oproepen om de nieuwe interim-regering te betwisten.
Evo Morales was de eerste inheemse president van Bolivia. Hij kwam aan de macht met beloftes om de rechten van de boeren en de inheemse bevolking in het land vooruit te helpen. Vooral bij de armere en landelijke inheemse volkeren van Bolivia blijft hij zeer populair.
(Lees verder onder de fotos)
Volgens Nina Jurna is de tegenstelling tussen de inheemse volkeren en de oude Spaanse elite belangrijk in het Boliviaanse verhaal. De nieuwe interim-president Jeanine Áñez heeft zich meermaals discriminerend uitgelaten over de inheemse bevolking. Zo noemde ze een ritueel van het inheemse Aymara-volk "satanistisch" en betwistte ze eerder de geloofwaardigheid van inheemse volkeren omdat ze schoenen dragen.
Voor velen is na 14 jaar een inheemse leider de oude Spaanse elite weer terug die hier eeuwenlang aan de macht is geweest
"Áñez kwam op het presidentieel paleis omringd door de nieuwe machthebbers, allemaal afstammelingen van de Spaanse oude elite. Jeanine Áñez behoort daar zelf ook toe", aldus Jurna. "Voor velen is na 14 jaar een inheemse leider de oude Spaanse elite terug die hier eeuwenlang aan de macht is geweest."
Jeanine Áñez noemt zichzelf ook een trotse katholieke christen en ze wil opnieuw een prominente rol voor het katholicisme in Bolivia. Jurna zegt: "Áñez hield ook de Bijbel prominent in haar handen bij haar aanstelling. Ze maakt daarmee een heel statement want Morales had de Bijbel juist verbannen uit het parlement."
Áñez hield ook de Bijbel prominent in haar handen. Ze maakt daarmee een heel statement want Morales had de Bijbel juist verbannen uit het parlement
Onder Morales was er geen katholieke staatsreligie meer in Bolivia. "Morales wilde een veelvormige maatschappij waarin er ook ruimte was voor de religies van de inheemse bevolking." De inheemse volkeren in Bolivia vrezen nu dat Áñez deze beslissing wil terugdraaien.
(Lees verder onder de foto)
"Hopeloos verdeeld"
MAS, de partij van Morales, heeft een meerderheid in beide kamers van het Congres, maar er heerst veel verdeeldheid in het Boliviaanse parlement. Door het vertrek van ex-president Morales kwam de partij plots zonder leider te zitten. Nina Jurna zegt: "Morales heeft de macht altijd naar zich toe getrokken. Nu is er dus een hele grote groep stuurloos achtergebleven en die zijn ontzettend fanatiek."
Het is onduidelijk waar dit naartoe gaat. Zo kan het in elk geval niet doorgaan
Volgens Jurna komen veel parlementsleden van MAS uit onvrede niet meer opdagen in het parlement. Oppositieleidster Áñez omzeilde dat parlement en riep zichzelf uit tot interim-president met steun van het hooggerechtshof. Dat leidde alleen tot meer onvrede bij de partij en de aanhangers van Morales.
Toch zijn er nu volgens Jurna al "aftastende gesprekken" geweest tussen MAS en Áñez. Beide zijn overeengekomen om nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Maar Áñez heeft wel laten weten dat noch Morales noch zijn ex-vicepresident Álvaro García mogen deelnemen aan die verkiezingen. Het valt nog af te wachten hoe de situatie verder zal evolueren.
Intussen blijven aanhangers en tegenstanders van Morales op straat komen. Het blijft moeilijk te voorspellen wanneer de nieuwe verkiezingen er komen en hoe ze zullen uitdraaien. Correspondente Jurna spreekt van een "complete en hopeloze verdeeldheid" zowel in de politiek als op straat. Jurna besluit: "Het is onduidelijk waar dit naartoe gaat. Zo kan het in elk geval niet doorgaan."
(Bekijk hieronder het journaalstuk van An Baccaert over de situatie in Bolivia)
