Charmante en grappende José Mourinho debuteert met Tottenham: zou hij echt veranderd zijn?

Figuurlijke rits over de mond. Met dichtgeklemde lippen toonde José Mourinho wat er in zijn rechterbroekzak zat: de microfoonbatterij van Amazon. De documentairemakers wrijven zich in de handen. Voor de ‘All or Nothing’-serie, die ze al een tijdje achter de schermen draaien bij Tottenham, hebben ze nu de beste acteur in het voetbal gestrikt. Zijn George Clooney. Sexyer en fotogenieker dan Mauricio Pochettino. Een trainer die het totaalpakket bezit: de uitstraling, de looks, het dramaqueengehalte, de sluwheid en een overdosis humor. Een kassucces voorspelt zich nu al met zijn polariserende persoonlijkheid: halve held, halve schoft. Zijn aantrekkingskracht etaleerde zich donderdagmiddag in de overvolle perszaal aan Hotspur Way.

Sinds twee na drie donderdag is Circus Mourinho open voor het grote publiek. De ringmeester oreerde ruim veertig minuten, met zestig clowns aan zijn voeten en aan zijn lippen. Bescheiden en relaxed: “Het draait niet om mij. Wel om de spelers.” Hij was enorm respectvol voor zijn voorganger: “Mauricio is hier altijd welkom. Dit is zijn thuis.” Hij gooide bloemetjes naar zijn nieuwe groep: “Het beste kerstgeschenk zijn de spelers die hier zijn.” Hij fluisterde zijn voorzitter, ‘mister Levy’, lieve woordjes in.

Af en toe gooide hij er een zelfverzekerde noot of zijn succesvol verleden tussendoor: “Ik kan daar niet over meespreken, ik heb nog nooit een Champions Leaguefinale verloren.” Of op de vraag wat er veranderd is sinds hij in zijn tijd bij Chelsea zei dat hij nooit rivaal Tottenham zou trainen: (grijns) “Ze hebben me ontslagen, haha. Als ik in Engeland enkel nog voor Chelsea had willen werken, had ik moeten wachten op een derde kans. Derde mogelijkheid, derde keer kampioen. Zo gaat dat als ik er passeer.” Voor elk wat wils, ook voor zij die houden van trivialiteiten: “Ik heb hier op het oefencomplex overnacht. Je vindt geen beter zessterrenhotel. Grote bedden. Hemels. Enorme kussens. Dure donsdekens. Zo, zo goed.”

Mourinho kent de kneepjes. Het tempo waarop hij spreekt, in zijn mitraillette-Engels. De pointes die hij maakt. De spanning die hij opbouwt. Hij weet hoe hij een leger soldaten moet mobiliseren, een massa bespelen. Hij spreekt je taal. Praat fans naar de mond. Mourinho: “De supporters moeten mij niet als Chelseaman zien. Ook niet als mister Inter, mister Real Madrid, mister Porto, misschien mister club. Zoals ik altijd op een grappige manier heb gezegd: ik werk en slaap in het trainingspak of de pyjama van de club - je gaat ze verwarren. Ik ben een clubman. Een many club man. Een die alles geeft voor zijn werkgever.” Een boodschap die hij, voor wie zijn verleden straal negeert, ook nog eens geloofwaardig verpakt. De manier waarop wij hem dat ondertussen al drie keer hebben zien doen in Engeland: hij wandelt binnen als je beste vriend.

Spelers krijgen knuffels. Hij motiveert hen met een gevatte opmerking of peptalk. Mourinho: “Ik heb al met Dele Alli gesproken. Ik vroeg hem of het Dele was of zijn broer. Hij vertelde mij dat hij Dele was. Dus heb ik hem gezegd: speel zoals Dele.” Met een gelijkaardige aanpak presenteert hij zich aan personeel en media. Tegen de reporter van Sky Sports, zender waarvoor hij tot voor kort analist was: “Ik ben teleurgesteld dat je blij bent dat ik hier nu zit. (lacht) Ik dacht dat jullie me wel wilden houden, maar het is oké. We zijn vrienden.” 

Op de ongegeneerde olijkerd van radiozender Talk Sport reageerde hij gespeeld met rollende ogen: “In koude tunnels in de vrieskou, ga jij daar altijd weer staan. (zucht en grijnst) Maar het leven kan erger zijn dan dat.” Na zijn opvoering gaf hij handshakes, legde hij handjes op de knieën - “Je ziet er scherp uit, vent”. “Ik ben een goeie gast, komaan”. verdedigede hij zichzelf. “De gewone mens wenst toch niet dat ik hier zal mislukken. Fans van andere clubs, dat wil ik nog geloven, maar de rest. Give me a break!”

Mourinho was zoals hij in besloten kring vaak is: aangenaam gezelschap. Een overgelukkig man die naar eigen zeggen al twee dagen met een grote smile rondloopt. Een coach die na elf maanden aan de zijlijn dolgelukkig is eindelijk weer aan de slag te zijn. Zaken die we al eens gehoord hebben. Sommige quotes zelfs letterlijk knip-en-plakwerk. Hij zweerde dat hij uit zijn fouten heeft geleerd. “Ik ga niet meer dezelfde fouten maken, wel nieuwe.”

Hij vertelde dat hij zichzelf duchtig heeft geanalyseerd: “Ik ga de schuld niet meer op anderen steken.” En hij voegde eraan toe hoe zijn ervaringen uit het verleden hem rijper en sterker hebben gemaakt. Alsof er een ander man zit - eerst zien en dan geloven. Mourinho: “Ik las een quote van Kobe Bryant. Toonbeeld van professionalisme en een winnaar: ‘Mensen zeggen dat ik moeilijk ben, maar ik ben enkel moeilijk voor zij die mijn principes niet delen.’ Zo zit ik ook in mekaar.” Vandaar dat hij bij zijn oude clubs tegelijk veel vrienden maar ook veel vijanden heeft gemaakt.

De trainer en de mens, zo heeft hij altijd voorgehouden, zijn twee verschillende persoonlijkheden. Hij verkleurt als een kameleon. De beste vriend die een zaal entertaint met oneliners en sappige anekdotes. De zorgzame vader die in de buurt van spelers, medewerkers en kinderen helemaal ontdooit. De trainer die voor zijn troepen door het vuur gaat en hen op hun wenken bedient, maar tegelijk ook de narcist die bij tegenkanting diepe paranoia mee binnen brengt, zijn oorlogjes voert met iedereen, kleineert, irriteert en negeert. De driftkikker met het temperament van de waterkoker die zijn eigen ondergang orkestreert.

Die laatste blijft voorlopig achter de façade. Thursday, Friday, happy days. Voor zolang het duurt.

Goeie documentaires, zo weten ze ook bij Amazon, kunnen doorgaans wat bloed gebruiken.