Officieel zijn er twee pistes, maar de tandem van informateurs Joachim Coens en Georges-Louis Bouchez lijkt vooral te fietsen richting paars-groen-oranje. Betrokkenen zien een hoofdrol weggelegd voor de kersverse MR-voorzitter.
Optimisme in de Wetstraat, het was alweer een tijd geleden. Informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) hebben naar eigen zeggen vertrouwen in een goede afloop. Dat moest toch blijken uit hun summiere persconferentie van woensdagochtend.
Niettemin staan beide partijvoorzitters voor een cruciale opdracht. ‘Nu gaat het écht om de knikkers’, zegt een topper op de 200ste dag na de verkiezingen. De tandem Coens-Bouchez moet de N-VA eindelijk kleur laten bekennen. Is er nog steeds een Grand Canyon tussen de Vlaams-nationalisten en de Franstalige socialisten? En zo ja, is de partij bereid om de kloof wat minder ‘grand’ te maken?
Verschillende politici zien alvast een strategisch slimme N-VA-partijvoorzitter. Op Terzake herhaalde Bart De Wever bijna letterlijk de woorden die Theo Francken eind september uitsprak op de radio. ‘Ik sta voor Vlaamse onafhankelijkheid en confederalisme’, klonk het toen bij Francken. ‘Maar de puzzel ligt er niet. Er is geen tweederdemeerderheid met de PS. Je kunt dat betreuren, maar je moet spelen met de kaarten die je hebt.’
Op dinsdagavond uitte De Wever een variatie op hetzelfde thema. ‘Om het confederalisme te realiseren, moet je een tweederdemeerderheid hebben, die wij op deze moment niet voor handen zien. We gaan onderhandelen met de kaarten die we in handen hebben.’
Een ultieme knieval om Paars-Geel te redden of strategische positionering? De partij zendt op z’n minst gemengde signalen uit. Zelfs voorstanders van Paars-Geel bij andere partijen blijven sceptisch over haar regeringsbereidheid. De laatste maanden weerklonk de roep om institutionele hervormingen luid en duidelijk. Afgelopen weekend pleitte Kamerfractieleider Peter De Roover in De Zondag nog voor een ‘fundamentele staatshervorming’. Meer nog: hij blikte al vooruit op een mogelijke oppositiekuur. ‘Als de regering 80 kilometer per uur rijdt, en Vlaams Belang 150, dan gaan wij 120 rijden.’
Dat was natuurlijk vóór de aanstelling van Coens en Bouchez. Maar zelfs donderdagochtend zei N-VA-ondervoorzitter Cieltje Van Achter bij Bel RTL dat ‘confederalisme heel belangrijk blijft voor ons’. Die omwenteling zal volgens Van Achter leiden tot ‘meer efficiëntie’. ‘Het is ons antwoord op de enorme complexiteit na de zesde staatshervorming. Ik wil graag het antwoord van de anderen weten.’
Er wordt niet onderhandeld over het confederalisme.
ABVV
Als De Wever alsnog elke institutionele eis achterwege zou laten, dan schrijft de N-VA-doctrine voor dat centrumrechts socio-economisch beleid het enige alternatief is. Maar dat wordt quasi onmogelijk met de PS, die incontournable is. Voorzitter Paul Magnette zit al helemaal in paars-groene modus. Zijn formatie was vorige week ei zo na vertrokken. CD&V en een deel van Open VLD stribbelde nog tegen. Maar PS, SP.A, Groen en Ecolo wachten geduldig af.
Ondertussen verhoogt de machtige en invloedrijke ABVV-leider Robert Verteneuil de druk op de PS. In de kranten van Sudpresse dreigt hij met vakbondsacties indien de ‘weinige linkse maatregelen’ uit de nota-Magnette alsnog zouden verdwijnen. Binnen zijn partij zijn hardliners als fractieleider Ahmed Laaouej onverbiddelijk: het is een regering zonder N-VA of niets.
Op het socio-economische valt dus niet veel te winnen voor de N-VA. Op een of andere manier moet De Wever een communautaire trofee omhoog kunnen steken. Ex-informateur Johan Vande Lanotte (SP.A) schoof de piste van de zogenaamde ‘subregio’s’ naar voren. Geen ‘klassieke’ bevoegdheidsoverheveling naar de gewesten, maar een staatshervorming ‘die er geen is’ door ‘maatwerk per regio’ te voorzien. Denk aan de domeinen gezondheidszorg, mobiliteit en vooral werkgelegenheid.
Maar dat momentum lijkt – net als de opdracht van Vande Lanotte – voorbij. Bij de Franstalige liberalen is keer na keer te horen dat ‘er niet wordt onderhandeld over het confederalisme’. De Franstalige krant La Libre Belgique noteerde bij een anonieme MR-minister dat ‘Paars-Groen goed werkt in Wallonië en in de Franse Gemeenschap’. Waarom dan niet op het federale niveau?
Ook de SP.A was duidelijk. Voorzitter Conner Rousseau toonde zich bij Villa Politica woensdagnamiddag ‘niet beschikbaar om op een communautaire carrousel te stappen’. Daarnaast gaf hij toe dat de paars-gele samenstelling ‘niet de keuze van zijn hart is’ – al wilde hij zich op geen enkele piste vastpinnen.
‘Ja’ zeggen op een nota van Coens en Bouchez is makkelijker dan op een nota die de naam van Magnette draagt.
Belgicist Bouchez
Paars-Groen aangevuld met CD&V is hoe dan ook levensvatbaarder dan Paars-Geel. Het rondje van Coens en Bouchez komt voor zowel Open VLD als CD&V gelegen. Door de paars-gele piste nadrukkelijk te onderzoeken, hopen beide partijen op een sterkere onderhandelingspositie tegenover Paul Magnette. Zolang er een waterkans bestaat op een alternatief voor Paars-Groen, moet Magnette een toontje lager zingen.
Nu is de informatieronde op weg naar een organische afvalrace, zo klinkt het. De afgelopen weken zakte de sfeer tussen De Wever en Gwendolyn Rutten onder nul. De bitsige (en vaak persoonlijke) aanvallen vanuit het N-VA-hoofdkwartier op de liberale voorzitter zorgden onverwacht voor eenheid in de verdeelde blauwe ploeg. Er wordt nu meer gevreesd voor de collegialiteit binnen de Vlaamse regering. Om verdere escalatie te vermijden, hoopt men op een galante exit voor de N-VA.
Zo komt men terug bij de MR. Zolang die het communautaire been stijf houdt, kan Paars-Geel geen kant uit. ‘Bouchez is een echte belgicist’, zegt een betrokkene. Doordat de MR onverzettelijk zou blijven, vermijden de Vlaamse partijen de grote clash met de N-VA, zo redeneert men. Maar of de N-VA in die val zal trappen, is maar de vraag. De Vlaams-nationalisten zijn bereid het spel hard te spelen en hun plaats aan de tafel te blijven opeisen.
Twee koele minnaars van Paars-Groen zijn er evenwel zeker van dat de CD&V en de Open VLD zullen kiezen voor een paars-groen-oranje regering. ‘”Ja” zeggen op een nota van Coens en Bouchez is makkelijker dan op een nota die de naam van Magnette draagt’, klinkt het. Een topper ziet zelfs een regering ontstaan ‘binnen de drie maanden’. Zei er iemand optimisme?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
