EU bereikt akkoord over klimaatneutraliteit in 2050: eerste succes voor Charles Michel
De EU-landen hebben een akkoord bereikt over klimaatneutraliteit in 2050. Alleen Polen heeft meer tijd nodig om zich bij die belofte te kunnen aansluiten en krijgt daarvoor tot juni 2020 de ruimte, zo bleek na afloop van ruim negen uur vergaderen in Brussel. Het was de eerste vergadering die Charles Michel voorzat.
De discussie in Brussel had zich uren voortgesleept en het liep al tegen 1.00 uur in de nacht toen Michel op Twitter schreef dat er een akkoord was bereikt: “Er is een akkoord over klimaatneutraliteit tegen 2050. De Europese Raad heeft een akkoord bereikt over deze belangrijke doelstelling.” In een volgende tweet voegde hij daar aan toe: “Alles van waarde vergt moeite.”
Twitter bericht wordt geladen...
Enkel Polen vroeg een uitzondering. Premier Morawiewcki wees zijn EU-collega’s erop dat bijna 90 procent van de energievoorziening in zijn land uit kolen- en gascentrales komt. Afzien van die fossiele brandstoffen leidt tot energietekorten en het verlies van honderdduizenden banen. De omschakeling naar klimaatneutraliteit pakt voor Polen verhoudingsgewijs duurder uit omdat het land veel verouderde (vieze) industrieën kent. “Armere lidstaten betalen twee keer zoveel als de rijkere. Dat kan ik thuis niet uitleggen”, zei Morawiecki volgens een vertrouwelijk verslag tegen zijn collega’s eerder op de avond tijdens de EU-top.
Ook de Hongaarse premier Orbán en zijn Tsjechische collega Babis keerden zich tegen het 2050-doel, dat juist werd bepleit door EU-president Michel en voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie. Maar na uren vergaderen stemden zij toch in, omdat zij voor dat doel ook kernenergie mogen gebruiken.
“We hebben dit besluit genomen met respect voor alle gevolgen, ook sociale, voor alle lidstaten”, aldus EU-president Charles Michel. De Poolse premier Mateusz Morawiecki sprak over een “vrijstelling” tot juni 2020. Volgens hem is er “genereuze financiering” beloofd voor regio’s die het meest worden getroffen door het uitfaseren van fossiele brandstoffen.
Voor het omvormen van verouderde energiebronnen zoals kolen, wil de EU wil een mechanisme in het leven roepen, zodat de energietransitie niet ten koste gaat van kwetsbare landen en burgers. Een transitiefonds zou zo’n 100 miljard euro bedragen.
Politiek signaal
De EU was er erg op gebrand een “stevig politiek signaal” af te geven nadat de Europese Commissie woensdag de zogeheten Green Deal had gepresenteerd. Voor de omschakeling naar een klimaatneutrale EU in 2050 zijn honderden miljarden euro’s nodig.
De leiders waren het ook eens dat elke lidstaat zelf over haar energiemix en geschikte technologieën om de CO2-uitstoot te verminderen beslist. Sommige landen willen kernenergie blijven gebruiken, werd speciaal in de tekst opgenomen voor landen als Hongarije, Tsjechië en Frankrijk, die daar allemaal veel in geïnvesteerd hebben.
Bondskanselier Merkel schaarde zich – net als Macron en Rutte – achter de 2050-doelstelling. Merkel zei dat 30 jaar helemaal niet veel tijd is voor de omschakeling. “We moeten snel handelen.” De Luxemburgse premier Bettel zei dat het hoog tijd is dat de EU wakker wordt. “Of we erkennen dat we op zelfvernietiging aansturen en gaan iets doen of het maakt ons niets uit en we steken de kop in het zand.” De Portugese premier Costa waarschuwde dat bij niets doen het zuiden van Portugal en Spanje in een Sahara veranderen.