Advocaat uit Paal-Beringen wint dictee De Standaard en is de eerste ‘Schrijfwijze’

© dS

© dS

© dS

thumbnail:
thumbnail:
thumbnail:

Nul fouten in de eerste twee dicteerondes, het 22 letters tellende woord ‘groteletterbibliotheek’ gevonden en langst overeind gebleven in de afsluitende spelling bee: Joost Verheyen, een advocaat uit Paal-Beringen, mag zich de winnaar noemen van De Schrijfwijzen, het Groot Dictee Heruitgevonden, een organisatie van De Standaard, Creatief Schrijven en de Vlaamse bibliotheken.

Leni Debacker, Bart T'Jampens

Meer dan tweehonderd rasechte dicteetijgers namen het zaterdag tegen elkaar op in de finale van De Schrijfwijzen. Het Groot Dictee Heruitgevonden. Dat is een initiatief van De Standaard, Creatief Schrijven en de Vlaamse bibliotheken en vond plaats in de Koninklijke Bibliotheek van België in Brussel. Joost Verheyen, een advocaat uit Paal-Beringen, reed een foutloos parcours.

Verheyen (48) herkent een Groen Boekje als hij er één ziet: in 1998 was hij een van de eerste Vlamingen die het Groot Dictee in Den Haag won. Staan nog op zijn palmares: zeven overwinningen op rij op het dictee van het Davidsfonds. ‘Om me voor te bereiden heb ik het Groen Boekje vorige woensdag nog even diagonaal gelezen: drie seconden per bladzijde.’

Of Verheyen het dictee moeilijk vond? ‘Niet echt. Alleen over zo min mogelijk heb ik vreemd genoeg lang getwijfeld. Moet het aan elkaar of niet?’ De andere kandidaten struikelden over meer woorden. De eerste ronde was een klassiek dictee, voorgelezen door Nele Eeckhout. Het mogen dan pietjes-precies zijn, dat er een koppelteken in dat woord staat, was een aantal van hen ontgaan. Sommigen waren te gestrest om zich te herinneren dat dat woord met één s geschreven wordt achteraan. Andere spellingfanaten waren zo gepassioneerd, dat ze ‘de sectie laatmiddeleeuwse Bijbelstudies’ sexy vonden. Vijftien deelnemers, een kleine 10 procent van het totaal, klokten af op nul fouten.

Botergeil

In de tweede ronde kregen de deelnemers 22 multiplechoicevragen voorgeschoteld: verbouwereerd of verbauwereerd? Antrax of anthrax? Maar slechts weinigen konden blindelings ogeloos aanduiden, dat zonder tussen-n moet, omdat het een afleiding is (zoals kosteloos, klakkeloos).

Wie alle vragen correct beantwoordde, kon meteen aan de slag met de 22 juiste letters, die tijdens deze tweede ronde moesten worden verzameld om een zo lang mogelijk woord te vormen. Liefst tien deelnemers kwamen zo met groteletterbibliotheek op de proppen, een opmerkelijke prestatie. Eén deelnemer raakte niet verder dan botergeile. Ook thermenbeurt, debielenautos, bierhoeststiller en drietenigen deden de jury glimlachen, maar zaten er ver naast.

Vijf finalisten, allemaal mannen, mochten zich naar het podium begeven voor de laatste ronde: een spellingbee, een afvallingsrace naar Amerikaans voorbeeld. De finalisten moesten letter voor letter een voorgelezen woord spellen. Günther Martens (derde) oogstte heel wat applaus in de zaal toen hij tongbrekers als parallelelementen moeiteloos terugvuurde, maar zal nog lang achtervolgd worden door het woord paparazzi, met één p dus, en niet met twee. Edward Vanhove (tweede) ging aan het duizelen door hasjiesj. Vanhove gunde Verheyen de overwinning én de hoofdprijs, een designpen van het Antwerpse merk PenWorld: ‘De afgelopen twintig jaar speelde ik al 150 keer tegen Joost Verheyen, maar ik heb hem nog nooit kunnen verslaan.’

Zijn ervaring als advocaat heeft Verheyen in die laatste ronde geholpen. ‘Ik ben op zich geen stresskip, ik ben het gewoon om voor een publiek te spreken. Maar dit was toch een bijzondere ervaring: je wilt niet door de mand vallen voor zoveel mensen. Het deed me wat aan penalty’s denken. Iedereen die op het podium stond, kon moeiteloos ballen in het doel schoppen, maar de stress deed hen de das om.’

Het niveau lag in elk geval hoog. De vijf finalisten hadden die namiddag geen enkele fout gemaakt. Zes anderen maakten maar één fout en misten zo net de finale, nog eens twaalf hielden het bij twee fouten. Astrid Houthuys, de chef eindredactie bij De Standaard die de namiddag aan elkaar praatte, schrok er niet van: ‘Hier zat dan ook het kruim van taalminnend Vlaanderen samen.’ Juryvoorzitter Ludo Permentier was tien jaar lang vast jurylid van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.