Europese Commissie trekt staart in over ambitieus project van Verhofstadt

Guy Verhofstadt en Ursula von der Leyen © Reuters
Kamiel Vermeylen

De Europese Commissie toont zich duidelijk minder ambitieus over de nog op te richten Conferentie voor de Vernieuwing van Europa. Dat blijkt uit documenten die Knack kon inkijken.

Afgelopen week keurde het Europees Parlement een resolutie goed over de zogenaamde Conferentie voor de Vernieuwing van Europa. Het doel van het platform? Samen met Europese burgers en experten de werking van de Unie verbeteren. Het idee komt uit de koker van Frans president Emmanuel Macron, die naar analogie van zijn Franse burgerdialogen een Europese variant op poten wil zetten. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen ging akkoord en maakte van de Conferentie een van haar topprioriteiten.

Mooie woorden of gezonde ambitie? Het parlement wil alleszins dat het moet leiden tot diepgaande hervormingen of een verdragswijziging op lange termijn. De voorzitters van de fracties in het Europees Parlement kwamen vervolgens overeen dat oud-premier Guy Verhofstadt (Open VLD) als coördinator een leidende rol zal krijgen, althans voor de parlementaire poot van het verhaal. Hij en zijn collega’s moeten onder meer een plenaire conferentievergadering, een coördinatiecomité, een stuurgroep en thematische burgeragora’s aansturen.

Maar ook de Europese Raad en de Commissie hebben iets in de pap te brokken. Woensdagmiddag stelt die laatste haar visietekst over de veelbesproken conferentie voor. Uit een finaal ontwerp, dat Knack kon inkijken, blijkt dat de Commissie de deur niet meteen toeslaat voor de ambitieuze voorstellen van het parlement, al toont ze zich wel een stuk behoedzamer.

Die terughoudendheid blijkt vooral uit de passage over de opvolging van de Conferentie. In een eerder ontwerp van de Commissie stond dat de Conferentie eventueel tot een aanpassing van de Europese verdragen moest leiden. In de meest recente versie is die gevoelige kwestie daarentegen verdwenen.

Nochtans had Von der Leyen in haar toespraak in het parlement een half jaar geleden benadrukt dat ze een verdragswijziging zeker wil overwegen. Trekt de Commissievoorzitter haar staart in?

Brexit

In het Berlaymontgebouw, de hoofdzetel van de Commissie, wil men dat de Conferentie op drie prioriteiten stoelt: klimaatverandering, sociale rechtvaardigheid en een economie die werkt voor iedereen. Dat zijn dezelfde thema’s die Von der Leyen bij aanvang van haar ambtstermijn vooropstelde

De Commissie is bereid om mee te werken aan transnationale kieslijsten en aan een wettelijke verankering van het zogenaamde Spitzenkandidatensysteem. Die laatste is een eis van het parlement en moet ervoor zorgen dat enkel Europese lijsttrekkers voorzitter kunnen worden van de Europese Commissie. Von der Leyen wil dat zulke aanpassingen – indien ze de eindmeet halen – omgezet worden in kieswetten voor de volgende Europese stembusgang in 2024.

Ook wil de Commissie er samen met het Parlement en de Raad voor zorgen dat de uitkomst van de burgerdialogen in beleid wordt omgezet, al dan niet door middel van deliberatie. ‘Een discussie van zulke grootorde zal alleen maar succesvol zijn als en wanneer het resulteert in echte actie en voelbare resultaten’, zo staat te lezen. De Commissie wil dat het initiatief op Europadag, zaterdag 9 mei, van start gaat. Nog dit jaar moet het proces afgerond worden met een gemeenschappelijke verklaring.

Het werpt de vraag op of de Conferentie daadwerkelijk iets zal opleveren. Dat hangt vooral van de lidstaten af. In de hoofdsteden is er momenteel maar weinig appetijt om diepgaande hervormingen door te voeren. De globale handelsspanningen, de Europese meerjarenbegroting, migratie en de brexit prijken hoger op de agenda.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content