Automatische straf voor EU-dissidenten: zelfs België steunt Charles Michel niet

Charles Michel en Viktor Orban op 20/09/2018 © belga
Kamiel Vermeylen

Europees Raadsvoorzitter Charles Michel wil respect voor de rechtsstaat koppelen aan de Europese budgetten. Maar het voorstel van de Europese Commissie zwakt hij daarentegen af. België gaat niet akkoord.

Hoogspanning in Brussel dezer dagen. De Europese leiders blazen er verzamelen om te discussiëren over de fel betwiste Europese meerjarenbegroting. Naast de centen staan er ook een heleboel randvoorwaarden op de agenda. Vooral het respect voor de Europese verdragen en de rechtsstaat zorgt voor verhitte debatten. Voorzitter van de Europese Raad Charles Michel kwam afgelopen week met een nieuw voorstel. Opvallend: zijn ontwerp wordt zelfs door zijn voormalige regering niet gesmaakt.

Waarover gaat het? De Europese Commissie en het Finse voorzitterschap van de Europese Raad stelden voor om het respect voor de rechtsstaat te koppelen aan de Europese budgetten die een lidstaat krijgt toegestopt. Concreet luidde het voorstel als volgt: oordeelt het Europees Hof van Justitie dat een land de Europese verdragen schendt en blijft de lidstaat in kwestie vervolgens in gebreke, dan wordt de geldkraan automatisch dichtgedraaid. Enkel met een gekwalificeerde meerderheid in de Europese Raad, 55 procent van de lidstaten die 65 procent van de Europese burgers vertegenwoordigen, kan de sanctie tegengehouden worden.

De rechtsstaat is erg belangrijk en België vindt dat de voorwaarden van Michel het instrument te veel afzwakt.

Een goedgeplaatste Europese diplomaat.

Dat voorstel valt echter niet in goede aarde in enkele Centraal- en Oost-Europese lidstaten, waaronder Tsjechië, Hongarije en Polen. De regeringen van de laatste twee landen hebben de afgelopen jaren de eigen rechtsstaat flink naar hun hand gezet en kijken momenteel aan tegen een resem inbreukprocedures. Polen hangt zelfs een schorsing in de Europese Raad boven het hoofd, al zal het vermoedelijk nooit zover komen. De drie zijn bij de grootste netto-ontvangers van de Europese fondsen en zien financiële sancties niet zitten.

Omdat elke lidstaat haar veto tegen de volledige meerjarenbegroting kan gebruiken, moet Raadsvoorzitter Charles Michel rekening houden met de verzuchtingen van alle partijen aan tafel. De oud-premier besloot daarom het voorstel van de Commissie en de Finnen af te zwakken in de hoop om Orban en co. over de streep te trekken. In zijn ontwerp wordt het idee van de tegenstem omgedraaid. Als de Commissie of het Hof een schending vaststelt, dan moeten de lidstaten in de Europese Raad de financiële sanctie eerst met een gekwalificeerde meerderheid goedkeuren.

Maar de Belgische regering gaat daar niet mee akkoord. ‘De rechtsstaat is erg belangrijk en België vindt dat de voorwaarden van Michel het instrument te veel afzwakt’, vertelt een goedgeplaatste Europese diplomaat. Ook de Duitse en de Nederlandse regering staan niet te trappelen. ‘De rechtsstaat is een van de kernwaarden van de Europese Unie waar je niet zomaar een loopje mee kan nemen. Maar het voorstel van Michel toont té weinig tanden’, aldus een Nederlandse diplomaat.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content