Direct naar artikelinhoud
#MeToo

Guilty aan verkrachting, guilty aan aanranding: Weinstein riskeert 5 tot 25 jaar cel

Harvey Weinstein bij zijn aankomst op de rechtbank. Een jury bevond hem tweemaal schuldig. Voor de zwaarste beschuldiging – dat hij een seksueel roofdier zou zijn – werd hij vrijgesproken.Beeld AP

Een twaalfkoppige jury heeft Harvey Weinstein schuldig bevonden aan aanranding en verkrachting. Tot dat oordeel kwam de jury maandag, op de vijfde dag van haar beraadslagingen in de rechtbank van New York.

In de handboeien met een politieofficier aan elke zijde. Zónder rollator. Zo heeft Harvey Weinstein gisteren rond het middaguur de rechtszaal van het hooggerechtshof in Manhattan verlaten, om direct naar de gevangenis te worden afgevoerd.

De 67-jarige filmproducent hoorde even daarvoor hoe de twaalfkoppige jury hem twee keer guilty verklaarde: schuldig aan verkrachting en aanranding. De jury sprak hem echter vrij op drie andere punten, waaronder de twee ernstigste beschuldigingen, waarop levenslang staat: dat hij een ‘seksueel roofdier’ zou zijn, en zijn misdragingen onderdeel zouden zijn van een patroon of van karakter. De filmproducent moet in de gevangenis zijn strafeis afwachten; die kan variëren van 5 tot 25 jaar.

Harvey Weinstein achter tralies. Het is de verrassende ontknoping van de eerste strafzaak tegen de Hollywood-bons, wiens decennialange seksuele intimidatie jegens tientallen actrices en medewerkers van zijn productiebedrijf in 2017 aan het licht kwam – waarmee de #MeToo-beweging werd ontketend. De rechtszaak in Manhattan (in Los Angeles volgt later een tweede strafzaak) – wordt algemeen gezien als een testcase in de poging invloedrijke mannen verantwoordelijk te stellen voor seksuele intimidatie op de werkvloer.

Overwinning

De uitspraak wordt in dat licht gezien als een overwinning – ook al werd de zwaarste eis niet ingewilligd. Vanwege de complexiteit van de zaak en het gebrek aan bewijslast werd vooraf elke uitkomst mogelijk geacht, ook de volledige vrijspraak van Weinstein. Zeker toen Donna Rotunno als Weinsteins hoofdadvocaat werd aangesteld; de strafrechtadvocate gespecialiseerd in het verdedigen van mannen die van misbruik worden beschuldigd had tot nog toe in haar vijftienjarige carrière slechts één rechtszaak verloren.

Rotunno zei teleurgesteld te zijn over de uitspraak en kondigde hoger beroep aan. “De strijd is niet voorbij”, stelde ze. Ook eiste ze “een speciale eenheid” in de gevangenis voor Weinstein.

Tarana Burke, oprichter van de #MeToo-beweging, bedankte in een verklaring “de overlevenden die moedig getuigden” en de jury “die stemde om een Weinstein zonder berouw schuldig te vinden”. Ze voegde eraan toe: “Het heeft jaren en miljoenen stemmen gekost om tot het oordeel van vandaag te komen.”

Hoewel Weinstein door zo’n negentig vrouwen publiekelijk van seksuele intimidatie is beschuldigd, draaide de strafzaak in Manhattan om twee gevallen. De voormalig productieassistente Miriam Haley beschuldigde Weinstein ervan haar in 2006 in zijn appartement in Manhattan te hebben overweldigd en onder dwang te hebben gebeft. Daarnaast beschuldigde actrice Jessica Mann Weinstein ervan haar in 2013 in een hotelkamer in Manhattan te hebben verkracht. Probleem bij beide zaken: er was geen tastbaar bewijs, er was geen aangifte gedaan bij de politie.

De verdediging van Weinstein, onder leiding van advocate Donna Rotunno, hoefde slechts de geloofwaardigheid van de vermeende slachtoffers in twijfel te trekken. In hun agressieve kruisverhoren van Haley en Mann, die soms zes uur duurden, wezen de advocaten voortdurend op bewijzen dat de twee vrouwen ook na de verkrachting en de aanranding nog een relatie met Weinstein hadden gehad: ze stuurden vriendschappelijke mailtjes, zagen de filmproducent nog regelmatig en hadden zelfs vrijwillige seks met hem. Er was, zo trachtten Weinsteins advocaten de jury te doen geloven, altijd sprake van seks met instemming, in ruil voor werk in de filmindustrie.

De openbaar aanklagers hebben de jury er echter kennelijk van kunnen overtuigen dat het onderhouden van contact met de dader vaker voorkomt bij vrouwen die zijn misbruikt. Zeker als ze (professioneel) afhankelijk zijn van degene die hen heeft belaagd. De jury, bestaande uit zeven mannen en vijf vrouwen, achtte Weinstein schuldig aan de aanranding van Miriam Haley (in juridische termen: misdadige seksuele handeling in de eerste graad) en aan verkrachting in de derde graad van Jessica Mann.

Donna Rotunno, advocaat van Harvey Weinstein. Ze is gespecialiseerd in het verdedigen van mannen die van misbruik worden beschuldigd had tot nog toe in haar vijftienjarige carrière slechts één rechtszaak verloren.Beeld Photo News

De jury sprak Weinstein echter vrij van de twee hoogste beschuldigingen, namelijk ‘roofzuchtig seksueel gedrag’. Om dat aan te tonen werden naast Haley en Mann nog vier andere vrouwen in de rechtszaak gehoord. Hun zaken waren weliswaar volgens de New Yorkse wet verjaard, maar zij mochten van de rechter getuigen om een mogelijk patroon van seksueel overschrijdend gedrag aan te tonen. Belangrijkste getuige was de actrice Annabella Sciorra, die Weinstein ervan heeft beschuldigd haar appartement in 1993 of 1994 te zijn binnengedrongen en haar daar te hebben verkracht. Sciorra werd als de standvastigste getuige in het Weinstein proces beschouwd.

Zo wees het Openbaar Ministerie op het bestaan van een mailtje van Weinstein waarin hij een medewerker instrueert hoe te handelen bij vragen van journalisten over Sciorra: “We gaan zeggen dat het met instemming was, of we ontkennen het.”

Toch heeft de jury unaniem geoordeeld een seksueel patroon op basis van de getuigenissen van Haley, Mann en Sciorra niet aannemelijk te vinden. Daarmee ontloopt Weinstein een levenslange gevangenisstraf. Hem staat nog wel een rechtszaak in Los Angeles te wachten, waar hem verkrachting en aanranding ten laste worden gelegd. In die strafzaak kan Weinstein maximaal 28 jaar gevangenisstraf krijgen.