‘Niet zo dichtbij!’: voor 30 miljoen Italianen is het leven plots helemaal anders door het coronavirus

Kunt u nog volgen? Volg hier alle ontwikkelingen omtrent het coronavirus in onze liveblog

Opeens gebeurt er iets vreemds, want de vier agenten wier taak het is de weg naar Codogno juist te blokkeren, stappen zowaar opzij. In plaats van de ­wegen van en naar het in quarantaine geplaatste gebied hermetisch af te sluiten, zwaaien ze met hun armen door de lucht ten teken dat de twee wachtende voertuigen mogen doorrijden. Pas een paar tellen later, als de eerste van die twee wagens achter de blokkade tevoorschijn komt, wordt ­duidelijk waarom: voorop rijdt een ziekenwagen, bestuurd door twee mannen in witte veiligheidskleding, en daarachter een langgerekte lijkwagen.

Hoe dichter je bij de zogenoemde zona rossa komt, de tien Noord-Italiaanse steden en dorpen die sinds zondagochtend van de buitenwereld zijn afgesloten vanwege een serieuze uitbraak van het coronavirus aldaar, hoe stiller ook de omgeving wordt. De wegen zijn leeg, de boerenvelden uitgestorven en de meeste fabriekspanden zitten op slot. Dat is een vreemde sensatie, want juist dit stuk Italië wemelt normaal gesproken van de bedrijvigheid. Hier, midden in de driehoek Milaan-Bologna-Venetië, het industriële hart van het land, wordt normaal zelfs het grootste deel van de Italiaanse economie bij elkaar gewerkt.

Het probleem is alleen: het is vandaag geen normale dag. Sterker, het is hier in Noord-Italië een volslagen abnormale dag. Dat is te zien bij de schoolgebouwen, die overal waar je komt hun deuren hebben gesloten. Het is te zien in de metro van regiohoofdstad Milaan, waar tijdens de ochtendspits minder mensen rondlopen dan tijdens een gemiddelde vakantiedag in augustus. En het is ook te zien aan de talloze hotelbalies in het noorden, waar continu telefoontjes binnenkomen van toeristen die hun reis annuleren

Sinds afgelopen vrijdag de eerste ­coronabesmetting werd geconstateerd in Codogno, een van de tien in quarantaine geplaatste steden even ten zuiden van Milaan, is het dagelijkse leven in Italië compleet veranderd. Zeven van de in totaal twintig regio’s hebben sindsdien noodmaatregelen afgekondigd, wat betekent dat in totaal 30 miljoen mensen hun kinderen momenteel niet naar school kunnen brengen, of juist geen gebruik kunnen maken van hun sportschool, universiteit of bibliotheek, of ’s avonds geen afleiding kunnen zoeken in hun favoriete voetbalstadion, kroeg of kerk.

Carnaval afgelast

Omdat het virus een incubatietijd heeft tot wel veertien dagen, en omdat het aantal besmette patiënten in Italië weer verder opliep tot ruim 229, net zoals het aantal slachtoffers steeg naar 7, is de kans bovendien aanwezig dat die maatregelen de komende dagen nog verder zullen worden verscherpt. Zo werden al de eerste binnenlandse treinen uit de dienstregeling gehaald, sloot Oostenrijk kortstondig zijn spoorverbinding met Italië af om de passagiers te testen op ziekteverschijnselen en besloot Mauritius zelfs voorlopig helemaal geen Noord-Italianen meer toe te laten in hun land.

Het zijn allemaal maatregelen die allemaal voortkomen uit hetgeen zich afspeelt achter deze politieblokkade halverwege de provinciale Strada Statale 9 van Lodi naar Codogno. “Het begon ­eigenlijk vrijdagavond om 9 uur”, zegt Pieter van Geet, een Nederlandse ondernemer die op zo’n 15 kilometer ten zuiden van de quarantainezone woont. Van een arbeider uit het dorp naast het zijne werd vermoed dat het patiënt nul betrof – de patiënt die het virus als eerste naar de regio zou hebben gebracht – waarna “er een ongekende tsunami aan informatie loskwam”, zegt hij. “Ik kreeg binnen een uur via mijn telefoon een verklaring binnen van de regionale gezondheidsdienst dat het carnaval in ons dorp was afgelast, dat de scholen in Piacenza dicht bleven. Op zaterdagavond werden alle bars en restaurants gesloten. In de supermarkten begonnen mensen te hamsteren. Er kwam een ­samenscholingsverbod.”

Hoewel de inwoners die net buiten de quarantainezone wonen officieel vrij mogen bewegen, doet bijna niemand dat meer. De enigen die zich wel buiten vertonen – zoals een vrouw die noodgedwongen haar hond uitlaat in de verlaten winkelstraat van Secugnago, het laatste dorp voor de politieblokkade – dragen dikke sjaals, mutsen én handschoenen, ondanks de bijna 20 graden buiten. Over hun handschoenen dragen ze ­bovendien nog een extra set keukenhandschoenen, want alles is geoorloofd.

Hamsteren

Er is eigenlijk maar een plek rondom de quarantainezone waar wel bedrijvigheid is, en dat is de Bennet Ipermercato, een gigantische supermarkt op zo’n vijf minuten rijden van de politieblokkade. “Ik heb het hier nog nooit zo druk gezien als de afgelopen dagen”, zegt een vakkenvuller die om tien voor half drie al bezig is de kratten van de groenteafdeling op te bergen, simpelweg omdat alles al op is. Om haar heen lopen klanten met volle karren richting de kassa om tientallen flessen gebotteld mineraalwater af te rekenen, handen vol voorverpakte vleeswaren, fruit, brood, zeep, flessen bleek, noem maar op.

“Niet zo dichtbij komen”, gebiedt een vrouw die, gehuld in mondkap, sjaal en rubberen handschoenen, de achterbak van haar auto vollaadt. Ze wil het contact met andere mensen de komende dagen tot een absoluut minimum beperken, zegt ze.

“Kunt u alstublieft omkeren”, zegt even later ook een van de vier agenten die de Strada Statale 9 richting Codogna blokkeren, en sinds de lijkwagen en de ambulance geen ziel meer doorlaten. “Het is voor uw eigen bestwil.”