‘Mondmaskers in het straatbeeld zijn pure verspilling’: viroloog Marc Van Ranst beantwoordt uw vragen
Tienduizenden mensen zijn besmet met het coronavirus en duizenden zijn overleden. In het noorden van Italië zijn op korte tijd meer dan 200 mensen besmet geraakt. Is zo’n scenario ook in ons land mogelijk? Wat kunnen we doen om dat te vermijden? Viroloog Marc Van Ranst beantwoordt nu uw vragen.
Live
Einde
We sluiten deze DM Chat af. Hartelijk dank voor alle boeiende vragen! We danken Marc Van Ranst voor de verhelderende antwoorden. U kan alles hieronder herlezen.
Al het meest recente nieuws over het coronavirus leest u in onze liveblog.
De belangrijkste feiten op een rij? Die leest u hier.
Download hier de gratis app van De Morgen en krijg een bericht bij de belangrijkste updates.
Is er een extra risico voor kinderen?
Hoe reageren baby’s/peuters/kinderen op het virus? – Annelies van Zutphen, Leuven
Er zijn niet veel infecties bij kleine kinderen, en wanneer we de weinige infecties dan bestuderen, dan zien we dat er gelukkig weinig of geen ernstige infecties bij zitten.
Heb ik als hiv-patiënt extra risico? – Tom Buermans, Mortsel
Ja, maar niet als uw hiv door medicatie prima onder controle is.
Bestaat het risico dat andere (niet-Europese) landen Belgen niet meer binnen laten zodra het coronavirus in ons land is? Bijvoorbeeld de VS, Japan… – Suzanne Declerq, Brussel
Stel u voor dat de Nederlanders ons niet meer binnen zouden laten!
Neen, serieus, ik denk dat dit binnen de EU wel echt moeilijk zou gaan.
Is een lockdown van een hele gemeente ook in België mogelijk? Sla ik alvast wat extra voedingswaren in? – Bart, Oostrozebeke
België is wel heel dichtbevolkt om aparte gemeenten onder quarantaine te zetten. Alhoewel, misschien lukt dat wel voor Oostrozebeke!
Welke medicatie moet ik in huis halen?
Welke medicatie is het aangeraden om thuis te hebben? – Julia De Coster, Gent
Er bestaat hier geen medicatie tegen.
Maar tijdens een epidemie kan je best je eventuele andere medicatie voor een wat langere periode in huis halen, dan hoef je niet naar de apotheek te gaan en voorkom je dat je geen medicatie voor andere aandoeningen meer hebt wegens eventuele stockbreuken.
Sommige dragers van het virus, zoals de enige Belgische patiënt, vertonen nooit symptomen. Zijn er gegevens bekend van hoe vaak dit voorkomt? – Bjorn Vantongelen, Puurs-Sint-Amands
Dit komt vaker voor dan we denken. En dat is eigenlijk goed, want die persoon krijgt dan 'gratis' antistoffen zonder eerst ziek te worden.
Hoger risico voor rokers
Gezien het virus de longen aantast is er een verhoogd risico voor rokers of mensen met longziektes. Maar naar verluidt hebben ook diabetici een verhoogd risico bij besmetting. Dat begrijp ik niet goed. – Ilse Mus, Blankenberge
Ja, rokers lopen een verhoogd risico. En mensen met diabetes krijgen vaker infecties, en die infecties zorgen vaker voor een ontregeling van de diabetes.
Kunnen dieren het virus verspreiden?
Kunnen andere zoogdieren het virus ook verspreiden? – Bart Van de Vel, Leopoldsburg
Momenteel hebben we daar geen evidentie voor. Ik verwacht dit niet.
2 à 3% van de besmettingen is fataal, maar hoe verloopt de ziekte bij de overige 97%? Hoe lang, met welke symptomen…? – Stéphane Rowan, Asse
Voor de meeste mensen verloopt deze ziekte als een griep. Flinke koorts, hoesten, een dikke week echt wel ziek, en daarna gaat het weer beter.
Waarom geen controles op de luchthaven?
Waarom gebeuren er geen controles op de luchthavens van inkomende en uitgaande passagiers? – Regine Moreels, Knokke/Marbella
Hoestende mensen worden op het vliegtuig al opgemerkt, en die krijgen een masker en worden indien mogelijk wat apart gezet. Het boordpersoneel is nu goed opgeleid om ziektesymptomen te herkennen. Dit wordt doorgegeven aan Saniport en die staan de persoon dan op te wachten aan de gate. Dan wordt er een diepe neuswisser afgenomen en die analyseren we dan in mijn labo.
'Het virus heeft zich wellicht over de hele wereld verspreid'
Zijn de quarantainemaatregelen die Italië neemt niet disproportioneel? Kunnen we er niet van uitgaan dat, met het vele personenverkeer binnen Europa en de vrij lange incubatietijd, het virus inmiddels al verspreid is? Met andere woorden: zijn deze extreme maatregelen nog wel nuttig? – Bjorn Vantongelen, Puurs-Sint-Amands
Ik denk dat het virus zich wel al verspreid heeft over heel de wereld. Echter, elke week dat we een grote uitbraak van het virus kunnen uitstellen (door gevallen op te sporen, te detecteren, en te isoleren), is een week gewonnen.
We kunnen ons gedurende die weken beter voorbereiden, en we komen elke week dichter bij de grote vakantie. In België zien we de andere coronavirussen vooral in de koudere maanden.
Word je immuun na een infectie?
Word je immuun voor deze variant zodra je het virus gehad hebt? – Wim Valgaeren, Ronse
Ja, na een infectie maakt je lichaam antistoffen aan en dan ben je immuun. Waarschijnlijk wel niet levenslang. Maar een 2-3 jaar zal je geen last hebben van dit virus.
Waarom is er geen vaccin?
Hoe komt het dat u geen vaccinatie voor dit virus hebt? België beschikt over de beste virologen van de hele wereld. – Didier, Mechelen
Dank u voor het compliment! Maar op ons Rega Instituut wordt door het team van Prof. Neyts prima werk geleverd in de zoektocht naar een vaccin. Dus er komt een vaccin. Maar vooraleer een vaccin getest, goedgekeurd en geproduceerd kan worden op grote schaal, zullen we waarschijnlijk 12-18 maanden verder zijn.
'We kunnen honderden testen per dag doen'
Hoeveel COVID-19-testen liggen er klaar in België? Is dat genoeg in het geval van een epidemie in België? – Adam Schotte, Roeselare
We kunnen in ons labo honderden testen per dag doen, en indien nodig kunnen we dat ook nog opschalen. Maar wanneer het een echte epidemie is, dan zal iedereen op de lange duur niet meer getest worden. Dat doen we met de gewone griep ook niet. Artsen maken dan de diagnose op basis van klinische tekens.
Handen wassen
Is het dragen van handschoenen nuttig? Ik werk in de Griekse haven Igoumenitsa en kom in contact met passagiers die van/naar Italië reizen (documenten, ID-kaarten…) – Ives Van Ham, Igoumenitsa
Neen, niet echt. Ik zou wel iets vaker mijn handen wassen.
Waarom zulke drastische maatregelen?
Het gevaar van het coronavirus wordt door u sterk gerelativeerd: nauwelijks gevaarlijker dan de griep. Voor een griepepidemie worden er geen steden in quarantaine gezet, voor dit virus wel. Waarom in dit geval zulke drastische maatregelen? – Maria Versonnen, Antwerpen
1. Dit is een nieuw virus, en veel is/was onbekend. Dan wil je best voorzichtig zijn.
2. Niemand heeft antistoffen tegen dit virus. Dit zou voor een grotere epidemie kunnen zorgen dan het griepvirus.
3. Tegen dit coronavirus hebben we geen vaccin.
4. Tegen dit coronavirus hebben we geen antivirale pillen.
Hoe groot is de kans dat dit en nieuwe griep is die gewoon zijn tour gaat doen door de wereld? Uiteindelijk worden de meeste mensen resistent en is het niks speciaals? Gewoon een griep die wat makkelijker doorgegeven wordt? – V.D., Oud-Turnhout
Er is een grote kans dat dit nieuwe virus het vijfde humaan coronavirus zal worden dat elk jaar gaat circuleren. Wanneer virussen langer bij de mens zijn, gaan die verzwakken in ziektemakend vermogen, en dan wordt dit virus een gewoon verkoudheidsvirus binnen een paar jaar.
Uiteindelijk zal iedereen dan wel eens geïnfecteerd worden en dan antistoffen ontwikkelen die een paar jaar gaan beschermen.
Zijn pakjes uit China besmettelijk?
Wat met goederen die uit het besmet gebied komen? Goederen die een maand transport nodig hebben om hier in België te geraken, kan het virus dat overleven? Zo ja, wat is de impact? – Manuel Lootens, Hemiksem
Goederen uit China komen vaak via vrachtschip. Het duurt 35 dagen om van China naar Antwerpen te geraken. Geen enkel virus gaat die reis overleven. En trouwens, hoe zou je je aan zo'n pakje kunnen besmetten?
Mijn zoon komt met zijn gezin (een baby van 8 maanden) volgende week terug van de Filipijnen met overstap in Hong Kong. Wat moeten zij doen bij aankomst in België? 14 dagen thuisblijven voor ze hun werk hervatten? – Danielle, Brugge
In de Filipijnen waren er drie gevallen. Een persoon is gestorven en de andere twee zijn nu genezen. Er zijn dus momenteel geen coronavirus-positieve gevallen in de Filipijnen, en dus ook geen enkele reden om in België in quarantaine te gaan. (En die overstap op de luchthaven in Hong Kong is ook geen risico.)
Richtlijnen voor huisartsen
Waarom zijn er nog geen instructies voor de huisartsen? Wat te doen bij mensen die met een griepaal beeld terugkeren uit de aangetaste regio in Italië? De officiële richtlijnen betreffen alleen China. – Een huisarts uit Limburg
Onze huisartsen hebben wel degelijk instructies gekregen over wat ze moeten doen met een eventueel besmette patiënt. In de praktijk blijken die instructies ook te werken, want ik krijg op mijn labo elke dag talrijke stalen die vaak door onze huisartsen zijn afgenomen.
Binnenkort zullen onze huisartsen ook instructies krijgen over wat we gaan doen wanneer de verspreiding van het virus in ons land er zou komen.
'De griep is ongeveer even erg'
Als student in Brussel, die dagelijks gebruik maakt van het openbaar vervoer, hoezeer moet ik me zorgen maken over de kans om besmet te raken? – Michiel Meesen, Tongeren
Momenteel is er geen coronavirus in ons land. Er is wel griep in het land, en dat is ongeveer even erg. Maar maakte je je eergisteren ook zorgen over dat griepvirus?
Hoe komt het dat de 29-jarige dokter in Wuhan is gestorven aan het coronavirus? Daardoor maak ik me toch wel zorgen… – Elvira Josephine, Brussel
Dokters en verplegend personeel komen in Wuhan met grote aantallen patiënten in aanraking en dus ook dagelijks met het virus. In Wuhan was er bovendien op vele plaatsen een tekort aan mondmaskers. En die gezondheidswerkers maakten soms heel lange shiften zodat ze uiteindelijk ook verzwakten. Gezondheidswerkers (en dus ook deze en andere overleden dokters en verpleegkundigen) verdienen daar dagelijks ons allergrootste respect voor.
Zijn zwangere vrouwen extra kwetsbaar?
In welke mate zijn zwangere vrouwen (en hun baby) kwetsbaar voor het virus? – Ariane De Witte, Sint-Denijs-Westrem
Gelukkig zijn er weinig COVID-19 patiënten in de leeftijdsgroep waarin de meeste zwangerschappen voorkomen. Over de effecten van dit virus op de zwangerschap hebben we nog heel weinig data, en misschien is geen nieuws goed nieuws.
Andere coronavirussen (zoals OC43, 229E, NL63 en HKU1) zijn ook niet gevaarlijk voor de zwangerschap. Dus we weten het nog niet 100 procent zeker, maar er zijn toch aanwijzingen dat er geen probleem zal zijn.
Waarom horen we zo bijzonder weinig van de overheid? Op uzelf na is er nauwelijks communicatie. Het lijkt alsof België een en ander absoluut niet ernstig neemt. – Andy Surleraux, Hasselt
Ik zat daarnet naast minister De Block op de VTM-set. Dat was haar 8ste interview van de dag en mijn teller staat ook op 8. En zo gaat dat al een maand. Ik denk dat iedereen echt zijn/haar pokkenbest doet om onze bevolking zo goed mogelijk te informeren!
'Mondmaskers zijn voor niets nodig'
Heeft het zin om mondmaskers te kopen voor de hele familie? – Anouchka Goovaerts, Hever
We moeten de weinige mondmaskers die er nog te krijgen zijn, echt voorbehouden voor patiënten (zodat die wanneer zij hoesten het niet overdragen naar anderen) en voor gezondheidswerkers en mantelzorgers (die voor zieke patiënten moeten zorgen). We zouden liefst geen maskers in het straatbeeld zien, want dat is voor niks nodig en het is bovendien een verspilling van broodnodige maskers.
Op reis naar Italië?
Deze week hebben wij een reis naar Venetië en Rome geboekt. De vliegtuigmaatschappij annuleert de vluchten voorlopig niet. Moeten wij deze reis zelf annuleren of niet? – Arne Saeys, Antwerpen
Dat is een moeilijke beslissing. Op dit moment is het gezondheidsrisico in Venetië of Milaan niet groot, maar je gaat er gewoon geen fijne reiservaring hebben omdat alle musea dicht zijn, er in een leeg stadion voetbal wordt gespeeld, en er geen opera’s zijn in La Scala. Er is daar dus eigenlijk weinig te doen.
Start
Marc Van Ranst is gearriveerd. We gaan zo meteen van start.
Al het meest recente nieuws over het coronavirus leest u in onze liveblog.
De belangrijkste feiten op een rij? Die leest u hier.
Download hier de gratis app van De Morgen en krijg een bericht bij de belangrijkste updates.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie