Bernie Sanders zwaar onder vuur in fel Democratisch debat

Bernie Sanders en Joe Biden tijdens het Democratische debat van dinsdag 25 februari. © Reuters

De zeven overgebleven kandidaten voor de Democratische presidentsnominatie gingen dinsdagavond opnieuw met elkaar in debat, en net als vorige week liep dat uit op felle discussies over de richting van de Democratische Partij in de Verenigde Staten.

In het debat van vorige week waren veel van de scherpste aanvallen nog gericht op miljardair Michael Bloomberg, terwijl Bernie Sanders ongedeerd bleef. Nu was het juist socialist Sanders die de felste kritiek te verduren kreeg. Hij lijkt er na voorverkiezingen in drie staten het beste voor te staan, waardoor hij voor gematigde Democraten het belangrijkste doelwit is geworden. Zij waarschuwden er dinsdagavond voor dat het nomineren van Sanders zou leiden tot de herverkiezing van president Donald Trump.

‘Deze partij heeft ervoor gekozen dat we een democratische socialist gaan steunen, of iemand die lange tijd een Republikein is geweest’, zei zakenman Tom Steyer, daarmee wijzend op Sanders en Bloomberg. ‘Ik ben bang. Als we deze partij niet verenigd kunnen krijgen, als we kiezen voor één van die extremen, dan lopen we een serieus risico op de herverkiezing van Donald Trump.’

Ook Pete Buttigieg, de burgemeester van de stad South Bend, waarschuwde voor de nominatie van Sanders. ‘Als u denkt dat de afgelopen vier jaar al chaotisch en venijnig zijn geweest, stel dan eens voor dat we een groot deel van 2020 doorbrengen met de strijd tussen Bernie Sanders en Donald Trump’, zei hij.

Moderatoren krijgen debat niet onder controle

Het debat verliep de hele avond chaotisch en luidruchtig. Grote verliezers waren dan ook de moderatoren van tv-zender CBS, die de kandidaten nauwelijks onder controle wisten te houden. In de meest verhitte discussies leek het soms alsof de kandidaten allemaal tegelijk aan het woord waren, en onderlinge schreeuwpartijen werden slechts met moeite en na lange tijd onderdrukt.

Ook hielden de kandidaten zich nauwelijks aan de ingestelde tijdslimieten. Biden kreeg de lachers op zijn hand toen hij zich liet onderbreken door een moderator en vervolgens vroeg: ‘Waarom stop ik eigenlijk? Dat doet niemand anders hier. Misschien is het mijn katholieke opvoeding.’

In de momenten die wel verstaanbaar waren, was Sanders steeds het middelpunt van de aandacht. Het universele zorgplan van de senator, die na zijn winst in New Hampshire en Nevada prominent te midden van de overige zes kandidaten stond, kwam meermaals aan bod. Volgens zijn rivalen is het prijskaartje van zo’n ‘medicare for all‘-systeem te hoog. ‘Sommige van deze zaken kunnen we ons simpelweg niet veroorloven’, zei Bloomberg.

Sanders wees op onderzoeken waaruit blijkt dat een nationaal zorgsysteem juist zou leiden tot goedkopere zorg dan het huidige systeem. ‘Medicare for all zal dit land 450 miljard dollar per jaar besparen en elk jaar 68.000 levens redden.’

Toen aan het eind van het debat werd gevraagd naar de grootste misvattingen over de kandidaten, zei Sanders dat het een misvatting is dat zijn ideeën radicaal zijn. ‘In de één of andere vorm worden ze in landen over de hele wereld al uitgevoerd.’

Sanders erkent ‘foute’ stem over wapenwet

Ook in een discussie over vuurwapens waren alle pijlen op Sanders gericht. In de jaren ’90 stemde hij tegen nationale achtergrondcontroles en verplichte wachtperiodes voor kopers van vuurwapens; dinsdag zei Sanders dat zijn stem tegen die wet ‘fout’ was geweest.

Voor gewezen vice-president Joe Biden was dat niet genoeg. Hij wees erop dat een schutter in South Carolina, de staat waar het debat plaatsvond, in 2015 nog negen kerkgangers doodschoot. ‘Ik zeg niet dat hij (Sanders, nvdr.) verantwoordelijk is voor die doden, maar met een wachtperiode was hij er niet mee weggekomen.’

Senator Elizabeth Warren en Buttigieg pleitten voor het veranderen van de senaatsregels om te voorkomen dat strengere wapenwetten daar met een procedurele trukendoos kunnen worden tegengehouden. De huidige regels ‘geven een veto aan de wapenindustrie en aan de olie-industrie’, aldus Warren.

Zij was de enige kandidaat die zich ook meermaals richtte op Bloomberg, nadat Warren ook in het vorige debat al het felst strijd leverde tegen de ex-burgemeester van New York. Ze wees erop dat Bloomberg lange tijd een Republikein was, en ook een van haar tegenstanders in een senaatsrace steunde. ‘Het maakt me niet uit hoeveel geld burgemeester Bloomberg heeft – de kern van de Democratische Partij zal hem nooit vertrouwen’, zei ze dinsdag. ‘Hij heeft hun vertrouwen niet verdiend. Ik zal dat wel doen.’

Warren citeerde daarnaast mediaberichten over uitspraken die Bloomberg zou hebben gedaan tegenover een zwangere medewerkster; de zakenman zou haar hebben verteld om het kind ’te doden’. Bloomberg ontkende met klem dat hij ooit zo’n uitspraak had gedaan en zei dat Warren het alleen wilde hebben over ‘bijzaken’.

Kandidaten roepen op tot internationale samenwerking rond coronavirus

In tegenstelling tot andere recente debatten was er ook tijd voor een discussie over buitenlandbeleid. Alle zeven kandidaten wezen op het belang van samenwerking met partners van de Verenigde Staten, onder meer om de verspreiding van het nieuwe coronavirus te voorkomen. ‘Dit is een wereldwijd probleem, we moeten met landen over de hele wereld samenwerken om het op te lossen’, aldus Sanders.

Biden wees op zijn ervaring in het Witte Huis van president Barack Obama, en riep op tot extra investeringen in het nationale gezondheidsagentschap van de VS. Bovendien zou hij de situatie in China scherper in de gaten willen houden. ‘Ik zou direct China bellen en duidelijk maken: “we moeten bij jullie in het land zijn”‘, aldus Biden.

Sanders werd gevraagd naar verklaringen uit zijn verleden, waarin hij bewondering uitsprak voor het onderwijs en de zorg in socialistische landen als Cuba. ‘Ik heb me altijd uitgesproken tegen autoritaire landen over de hele wereld’, zei hij daarop. Hij wees erop dat Amerika zelf regelmatig staatsgrepen in het buitenland heeft gesteund. ‘Het zou goed zijn als we af en toe eens eerlijk waren over Amerikaans buitenlandbeleid.’

Sanders, die als hij verkozen wordt de eerste joodse president van de Verenigde Staten zou worden, noemde de Israëlische president Benjamin Netanyahu een ‘reactionaire racist’. De veiligheid van Israël moet worden beschermd, zei hij, ‘maar het lijden van het Palestijnse volk mag niet worden genegeerd.’

Biden was dan weer kritisch op het Noord-Koreabeleid van president Trump. ‘Je onderhandelt niet met een dictator, geeft hem geen legitimiteit, zonder te weten of hij actie gaat ondernemen’, aldus Biden. Trump ‘heeft deze dictator, een schurk, legitimiteit gegeven’.

De uitzending van dinsdag was voor de Democraten de laatste kans om met elkaar in debat te gaan voor een reeks belangrijke voorverkiezingen. Komende zaterdag gaan Democraten in South Carolina naar de stembus, gevolgd door een groep van veertien staten op ‘Super Tuesday‘, 3 maart. Dan zijn onder meer Californië en Texas aan de beurt, staten die meer afgevaardigden kunnen opleveren dan alle voorgaande staten bij elkaar. Volgens de laatste peilingen maakt Biden de beste kans op winst in South Carolina, maar staat Sanders er goed voor in verschillende Super Tuesday-staten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content