Direct naar artikelinhoud
DocumentaireHillary Clinton

‘Trump uit het Witte Huis krijgen, daar gaat het om’

Ex-first lady Hillary Clinton kwam haar documentaire 'Hillary' voorstellen tijdens het 70ste Filmfestival in Berlijn.Beeld REUTERS

Hillary Clinton volgt de Amerikaanse race om het presidentschap van de zijlijn. Maar ze heeft er wel nog steeds een duidelijke mening over, zo bleek op het Filmfestival van Berlijn. Daar stelde Clinton een documentaire over haar leven en loopbaan voor.

“Niemand vindt hem leuk. Niemand wil met hem werken. Hij krijgt niets voor elkaar.” Hillary Rodham Clinton oordeelt in een nieuwe vierdelige documentaire erg negatief over Bernie Sanders, de ‘socialist’ die momenteel in polepositie ligt om de Democratische presidentskandidaat te worden. In Berlijn, waar ze Hillary voorstelt, blijft ze diplomatisch: “Ik wacht tot er een kandidaat gekozen is, en die zal ik steunen. De huidige president wegkrijgen uit het Witte Huis, daar gaat het om.”

Wie ze zelf graag als nieuwe president zou zien, wil Clinton niet kwijt. Maar verder beantwoordt ze graag vragen over de presidentsrace van 2020, waarvoor de Democratische voorverkiezingen nu in volle gang zijn. Clinton toont zich verheugd dat er verschillende vrouwen in de running zijn. “Zo wordt het idee van een vrouwelijke kandidaat een beetje genormaliseerd. Toen ik nog de enige was op dat niveau, ontstond er een soort talking dog syndrome: ‘O, moet je dat eens zien! Een vrouw die kan praten, en kandidaat is voor de presidentsverkiezingen.’ (lacht) Daar zijn we nu wel vanaf, al worden vrouwen nog altijd met een dubbele standaard beoordeeld.”

Haar komst maakte behoorlijk wat los op het Berlijnse filmfestival. Fotografen die bijna met elkaar op de vuist gaan in de strijd om het beste plekje in de zaal: het is een doodnormaal tafereel op een groot filmfestival als dat van Berlijn. Alleen verdrongen ze zich nu niet rond een filmster à la Johnny Depp, maar wel rond de voormalige Amerikaanse presidentskandidate.

De ex-presidentskandidate met regisseur Nanette Burstein en producers Ben Silverman (l.) en Howard Owens (r.).Beeld REUTERS

Voor Hillary, gemaakt voor het Amerikaanse streamingplatform Hulu maar op de Berlinale eenmalig te zien op het grote scherm, begon regisseur Nanette Burstein Clinton met een camera te volgen tijdens de presidentsrace van 2016, waarin de Democrate uiteindelijk de duimen moest leggen voor Donald Trump. Maar de documentaire graaft dieper: het is ook een bijzonder volledig overzicht geworden van Clintons bijzondere (en vaak turbulente) carrière, waarin vooral haar gevecht voor de gelijkheid tussen vrouw en man wordt benadrukt.

Trump op pensioen sturen

In Berlijn benadrukte de 72-jarige Clinton dat ze absoluut nog niet van plan is om op haar lauweren te gaan rusten. Ze mag dan geen ambitie meer koesteren om de eerste vrouwelijke president van de VS te worden, ze blijft wel druk in de weer met haar Clinton Foundation, en volgt de politieke situatie op de voet. “Er is nog zo veel te doen! Hoe zorgen we ervoor dat elke Amerikaan een zorgverzekering heeft? Hoe pakken we de klimaatverandering aan? En hoe sturen we Donald Trump op pensioen?”

Voor die laatste had ze geen goed woord over. “Beledigingspolitiek”, noemde ze zijn beleid. “Trump trekt zichzelf omhoog door anderen neer te halen. Of het nu migranten zijn, of minderheden, of mensen van een andere religie of geaardheid, whatever. Zijn tactiek maakt school over de hele wereld, en dat lijkt me een ernstige bedreiging voor de democratie. Onze huidige president bewondert autoritaire leiders. Hij voelt zich op zijn gemak bij mensen die hun macht op een totaal onverantwoorde manier aanwenden. Daar ben ik erg bezorgd om.”

Gevraagd naar haar analyse van haar verkiezingsnederlaag in 2016, haalde Clinton verschillende redenen aan: “Guess what, ik ben een mens. En zoals alle mensen heb ik sterktes en zwaktes. Sommige mensen vinden mij niet leuk, en dat is hun goed recht. Bovendien stelde ik me kandidaat in een tijd waarin er nauwelijks vrouwen meedongen naar de hoogste positie in ons politieke systeem. Ik wekte dus hevige reacties op. En dat respecteer ik ook, kiezers hebben dat recht in een democratie.”

'Mijn tegenstanders hebben allerlei nepkwesties gecreëerd en zaken opgeblazen. Ik besef ik dat ik niet zo goed heb gereageerd op die storm van negativiteit.'Beeld AFP

Maar er was meer aan de hand, zegt Clinton. “Er is toen ook heel bewust een verkeerd beeld van mij opgehangen, dat niets met de realiteit te maken heeft. Kijk, na mijn termijn als minister van Buitenlandse Zaken onder president Obama was ik ongelooflijk geliefd. Mijn approval rating was heel hoog – 69 procent, geloof ik. Toen hebben mijn politieke tegenstanders beseft dat ze me moesten neerhalen. En ze hebben hun werk goed gedaan: ze hebben allerlei nepkwesties gecreëerd en zaken opgeblazen. Al besef ik dat ik niet zo goed heb gereageerd op die storm van negativiteit.”

Poetin

Clinton liet ook geen twijfel bestaan over de Russische inmenging in de verkiezingen van 2016. “Vladimir Poetin wist wél heel goed waar ik voor stond. Hij wist wat ik als president zou doen om de vrijheid en het fatsoen te vrijwaren, en om een sterke band te scheppen tussen westerse democratieën – vooral over de Atlantische Oceaan heen, om Europa en de NAVO te beschermen. Dus toen hij zijn inlichtingendienst op mij afstuurde om me zwart te maken – en daar hebben we bewijs van – deed hij dat heel bewust om me te verslaan.”

We staan in de ogen van Clinton dan ook op een scharnierpunt in de politieke geschiedenis: “We moeten ervoor zorgen dat het in democratische landen de mensen zelf zijn die hun leiders kiezen. En niet buitenlandse interventies, desinformatie op sociale media, propaganda of gestolen informatie. Het kan in de VS nog alle politieke richtingen uit, maar het moet wel onze eigen keuze zijn. Daarom moeten we onder ogen durven te zien wat er in ons land – en elders – gebeurd is, en nog altijd aan het gebeuren is.”