Het conflict in Oost-Oekraïne is opnieuw opgelaaid. Viceminister van Buitenlandse Zaken Yehor Bozhok vraagt het Westen om steun.
U kent België erg goed. Tot 2017 werkte u als diplomaat in Brussel, als hoofd van de Oekraïense NAVO-missie.
Yehor Bozhok:Ja, ik verbleef in totaal tien jaar in België. Het is mijn ‘kleine moederland’. Veel mensen in diplomatieke dienst hebben een favoriet land. In België kwam voor mij alles samen: mijn eerste buitenlandse missie was in België en mijn twee kinderen zijn er geboren. Ik heb schitterende herinneringen aan uw land.
Veel Belgische politici toonden in 2014 een grote solidariteit met de prowesterse Maidanrevolutie in uw land. Is die sympathie verdwenen?
Bozhok: België heeft ons vroeger gesteund, en doet dat nog altijd. Ik besef dat het soms moeilijk is om uw landgenoten uit te leggen waarom België de Oekraïense zaak moet steunen. Welnu, het gaat om de soevereiniteit en de integriteit van een grondgebied. Die is voor ons heilig, en het is cruciaal dat België daarin een bondgenoot is.
Europese landen als Frankrijk, Duitsland en Italië lijken opnieuw aansluiting te zoeken met Rusland, vooral voor hun energiebeleid.
Bozhok: Hopelijk blijft de progressieve internationale gemeenschap toch consistent tegenover de Russische agressie in Oekraïne. Rusland heeft de basisregels van het internationaal recht genegeerd. Als we dat tolereren, openen we de doos van Pandora, en weten we nooit wie het volgende slachtoffer is.
Bescherming van de NAVO is essentieel. Rusland zal nooit dapper genoeg zijn om een offensief te lanceren tegen de NAVO.
Hoe gaat u ermee om dat verschillende grootmachten Oekraïne gebruiken als speelplaats om onderlinge problemen te betwisten?
Bozhok: Bescherming van de NAVO is essentieel. Ik ben ervan overtuigd dat Rusland nooit dapper genoeg zal zijn om een offensief te lanceren tegen de NAVO. Ze zullen misschien provoceren, maar concrete actie zal uitblijven omdat ze goed beseffen dat de NAVO een ongelijke tegenstander is. Niet vanwege de militaire overmacht, maar door de eendracht tussen de 29 leden.
Zijn er andere manieren dan militaire om het hoofd te bieden aan de Russische inmenging?
Bozhok: Onze oorlogsvoering is in de eerste plaats politiek en – met jullie hulp – economisch. Die combinatie werkt, al zal Moskou dat nooit publiekelijk toegeven. Rusland begrijpt de taal van sancties, dat is de boodschap die wij ontvangen via onze kanalen in Moskou. Daardoor gaan ze voorlopig niet verder op imperialistische kruistocht binnen het Europese continent.
Daarnaast is er onze culturele diplomatie. Dat is een krachtig wapen. Veel mensen – ook zij die tijdens de Sovjetperiode vergeten waren hoe het is om in een vrije wereld te leven – willen terugkeren naar het Europese continent omdat ze zien hoe de Europeanen leven. Die atmosfeer willen wij hier ook creëren. Ik ben ervan overtuigd dat hetzelfde zal gebeuren in Rusland. Ook daar zullen meer en meer mensen inzien hoe het is om in een normale maatschappij te leven.
Tot slot: volgt u de Belgische regeringsvorming?
Bozhok: Duizendmaal dank om dit onderwerp nog aan te snijden. Ik noem uw land altijd als voorbeeld voor onze politici. Mijn doel is om in Oekraïne een systeem te creëren zoals in België. Of jullie nu een regering hebben of niet, het land draait en alles is piekfijn in orde. Dat komt door de kracht van jullie instellingen. Politici behartigen in België alleen de strategische belangen, het dagelijkse bestuur hangt niet van hen af.
